JAN PAWEŁ II KOŚCIÓŁ JANA PAWŁA II 41

KOŚCIÓŁ JANA PAWŁA II (11)

Klucze świętego Piotra

Para kluczy, widniejąca pod tiarą na

tarczy papieskiego herbu,

wyraża w tajemnej mowie symboli

najgłębszy sens władzy arcykapłana

| Klucze te, jak wiadomo, związane są nieodłącznie I z postacią Św. Piotra apostoła, zwanego klucznikiem niebieskim. Założyciela Kościoła, którego imię oznacza dźwigającą go opokę (petra), łatwo rozpoznać na przedstawiających go wizerunkach. Polska „En-I cyklopedia Kościelna” z roku 1893 opisuje malowniczo jego wygląd:

„Pospolicie przedstawiany jest średniego wzro-I stu, o silnym, czerstwym ciele. Poważne i sędziwe ob-I liczę osłania gęsty, kędzierzawy zarost, duża zaś łysina, przerwana kosmykiem włosów na czole, jakby I koroną otacza piękną głowę. Do symbolicznych znaków Piotra należy kogut, po trzykrotnym zapianiu którego apostoł zaparł się Mistrza i na widok którego nie mógł się powstrzymać od gorzkich łez. Stru-I mienie łez tak często zraszały jego oblicze, iż-jak tradycja niesie - poformowały na obliczu bruzdy. Przedstawiany jest często apostoł z odwróconym krzyżem jako godłem jego śmierci, z załamaniem rąk na oznaczenie jego pokuty, z podniesieniem trzech palców u prawej ręki na oznaczenie trzykrotnego zaparcia. Liczne pomniki dawne i nowsze, jak obrazy, I mozaiki, rzeźby, przedstawiają księcia apostołów I z dwoma, rzadziej trzema kluczami w ręce, lub w akcie przyjmowania ich od Mistrza.”

Z KLUCZAMI NA RAMIENIU

Potężnych rozmiarów klucze, jakie widzimy na tych wizerunkach, nie są bynajmniej wyolbrzymione przez artystów. W starożytności i wczesnym średniowieczu klucz był bowiem przedmiotem sporych rozmiarów, którego nie noszono w kieszeni czy przy pasie, lecz na ramieniu lub przewieszony na pętli jak miecz. Toteż nie przypadkiem w Księdze Izajasza czytamy w zdaniu, które łączy potężną symbolikę klucza z uzmysłowieniem jego wyglądu: „Położę klucz domu Dawidowego na jego ramieniu; gdy on otworzy, nikt nie zamknie, gdy on zamknie, nikt nie otworzy” (Iz 22,22).

W proroctwie tym Bóg nadaje wraz z kluczem wy-Nie ma klucza branemu przez siebie Eliachimowi najwyższą bez tajemnic... zwierzchność nad domem, czyli królestwem Dawida.

W Starym Testamencie posiadanie klucza oznaczało więc najwyższą władzę w teokratycznym państwie judejskim. Na wzór tego sformułowania mówi o Chrystusie Apokalipsa, że ma On „klucz Dawidów” (Ap 3,7), a także „klucze śmierci i otchłani” (Ap i, 18). W Nowym Testamencie klucz oznacza zatem władzę nadprzyrodzoną Chrystusa nad założonym przezeń królestwem, czyli Kościołem. Owym Chrystusowym kluczem, noszonym właśnie na ramieniu, jest w sensie teologicznym narzędzie Jego męki i odkupienia - krzyż.

KSIĘGA XIV, STRONA