Kancelaria miasta Kazimierza pod Krakowem35 1802
7

170 MARIAN FRIEDBERG

dnostek, co w zjawisku ogólniejszym: wytworzeniu się w Krakowie -dzięki uniwersytetowi, rozkwitowi humanizmu i silnemu dążeniu mieszczan do nauki — tak silnego miejskiego środowiska kulturalnego, że ogarniało ono swoim zasięgiem miasta sąsiednie i z łatwością dostarczało im zastępu jednostek wykształconych. Miasto Kazimierz, jako najbliższy sąsiad Krakowa, znalazło się w specjalnym nasileniu tego promieniu wania.

MANISLAW NAWROCKI

V:-, h. Państw. M. Poznania i Woj. Poznańskiego

I 'ROBLEMY PAŃSTWOWEJ SŁU2BY ARCHIWALNEJ W DANII ¹

W polskiej literaturze archiwalnej nie było dotychczas żadnych in-furmacji na temat działalności archiwów duńskich, mimo że w przeszłości jak i obecnie narody polski i duński utrzymywały liczne kontakty. Duńskie archiwa zawierają wiele materiałów dotyczących stosunków z Pol->ką, w związku z czym polscy archiwiści i historycy powinni orientować się, w jaki sposób w Danii archiwalia są opracowywane i udostępniane. Niniejszy szkic ma na celu podanie najogólniejszych informacji o archiwach tego kraju.

Podobnie jak w wielu innych krajach, w Danii archiwalia gromadzone są także przez biblioteki, muzea, różne instytucje i przedsiębiorstwa. Wobec braku odpowiedniej literatury na ten temat w niniejszym .zkicu ograniczono się jedynie do omówienia archiwów państwowych, które posiadają najlepiej zorganizowaną służbę archiwalną w Danii.

Podstawą organizacyjną państwowej służby archiwalnej w Danii jest ilotąd ustawa z 1889 r. Na jej podstawie w końcu XIX w. powstało w Kopenhadze centralne archiwum państwowe zwane Rigsarkivet, poza tym zorganizowano trzy archiwa prowincjonalne (Landsarkivet) z siedzibami w Kopenhadze, Odense i Viborgu. Dopiero w 1933 r. powstało '•/.warte archiwum prowincjonalne w Aabenraa w północnym Szlezwiku, który od r. 1920 znalazł się w granicach państwa duńskiego.

■ Autor niniejszego szkicu serdecznie dziękuje drowi Haraldowi Jorgense-n o v i z Riksarkivet w Kopenhadze za udostępnienie jego referatu w języku niemieckim, wygłoszonego w styczniu 1961 r. w Szkole Archiwalnej w Marburgu. Referat ten mówi o współczesnych problemach służby archiwalnej w Danii. Poza tym autor dziękuje p. Finn Grandt-Nielsenowi, stud. mag., za dostarczenie literatury dotyczącej archiwwó duńskich. Wykorzystano następujące opracowania: Danmarks National Record Office, Copenhagen 1948 oraz F. Gribs vad i .1. Hvidtfeldt, Landsarkivet for de senderjydske Landsdele, Aabenraa 1944 i S. Nygard, Danmarks Kirkenboger, Kobenhavn 1933. Wiele informacji zaczerpnięto z numerów 1—4 czasopisma „Nordisk Arkivnyt” za rok 1960 oraz z publikacji . Current Problems in the World of Archives”, wydanej w Sztokholmie w 1960 r. okazji IV Międzynarodowego Kongresu Archiwów.