oraz przedstawienie opinii uczestników, jest dyskusja. Prowadzący powinien posiadać umiejętność skutecznego jej prowadzenia, właśnie w taki sposób, aby dać możliwość prezentacji różnych stanowisk. Powinien również zapewnić uczestnikom równowagę pomiędzy udzielaniem wsparcia, akceptacją różnorodności poglądów a konfrontacją. Postawa taka zapobiega nadmiernemu rozwijaniu się konfliktów, ocenianiu a także spadkowi motywacji do zaprezentowania własnego stanowiska.
W celu pokierowania dyskusją grupową wymaga się tul prowadzącego umiejętności takich, jak:
1) umiejętność sformułowania problemu w taki sposób, żeby grupa nic zareagowała obronnie, lecz żeby podeszła konstruktywnie do rozwiązania problemu,
2) umiejętność dostarczenia grupie najważniejszych informacji na jakiś temat i powierzenie grupie rozwiązania problemu, bez narzucania własnych rozwiązań.
3) umiejętność zachęcania do udziału w procesie rozwiązywania problemu, w tym:
• zachęcanie nawet najbardziej nieśmiałych do wypowiedzenia się.
• akceptacja uczuć i postaw indywidualnych jako ważnych czynników w dyskusji,
• spowodowanie, aby osoby gadatliwe nie dominowały, ale bez odrzucenia tych osób.
• obrona uczestników przed atakiem werbalnym ze strony innych.
• akceptacja faktu, że konflikt grupowy jest warunkiem efektywnego rozwiązania problemu.
4) umiejętność przeczekania przerw,
5) umiejętność ujęcia pomysłów grupy w słowa w sposób bardziej skrótowy, precyzyjny i jasny, niż uczynili to sami członkowie grupy,
(>) umiejętność zadawania pytań stymulujących rozwiązanie problemu.
7) umiejętność podsumowywania, jeśli zajdzie taka potrzeba:
• w celu „popchnięcia" dyskusji do przodu,
• dla wskazania postępu w dyskusji.
• w celu sformułowania problemu w nowej formie.
• dla wskazania wciąż istniejących rozbieżności.
Podsumowując należy podkreślić, żc od osób prowadzących grupy, liderów w grupach samopomocowych i doradców zajmujących się poradnictwem zawodowym oczekuje sic umiejętności, które umożliwią im skuteczne funkcjonowanie w roli prowadzących. Jeśli osoby takie chcą być skuteczne w roli doradcy grupowego, powinny dysponować:
• wiedzą na lenićil psychologicznych podstaw rozwoju człowieka.
• wiedzą dotyczącą rozwoju grupy i dynamiki procesu grupowego.
• świadomością, że pracują słowem i koniaktein.
• umiejętnością skutecznej komunikacji,
• umiejętnością budowania relacji społecznych.
• umiejętnością dostrzegania potrzeb gmpy i podążania za nimi.
• umiejętnością dostosowania swojej roli do zjawisk cliamkieiystycznych dla kolejnych stadiów rozwoju grupy.
• umiejętnością prowadzenia konstruktywnej dyskusji.
• gotowością do poszukiwania nowych doświadczeń,
• poczuciem humoru.
• pomysłowością,
• wytrzymałością i odpornością (na stres, sytuacje trudne, wypalenie zawodowe).
Powinny również, angażując sic osobiście, być świadome swoich myśli, emocji
i zachowań w roli prowadzącego.
Niezależnie od tego, czy jesteś początkującym doradcą grupowym, czy masz już doświadczenie w prowadzeniu grup. nikt Ci nie da gwarancji powodzenia. Potrzebna jest Ci zatem odwaga do działania w warunkach niepewności Na pewno będziesz popełniał błędy, ale jeżeli potrafisz, je zanalizować, moz.es/. się na nich uczyć. Ważne, byś nic byl dla siebie zbyt krytyczny i nie wymagał od siebie perfekcji. Strach przed popełnieniem błędu może stłumić Twoją kreatywność i nic pozwolić Ci na bycie w relacji z grupą. Opanowanie technik piacy z giupą musi zabrać sporo czasu. Obawy i refleksje będą budowały Twoją role zawodową. Nikt nic oczekuje od Ciebie doskonałości, ale cierpliwości i zmierzania do przodu małymi krokami, wykorzystywania wiedzy i doświadczeń oraz informacji zwrotnych od innych.
Zagadnienia do przemyślenia
1. Gdybyś ubiegał sie o pracę jako osoba prowadząca enipę. jak odpowiedziałbyś na pytanie: „Jakimi założeniami kierowałbyś się projektując program swojej grupy?”
Porównaj swoją odpowiedź z odpowiedziami innych doradców i sprawdź, jakie są wady i zalety Waszych propozycji.
2. Jakie umiejętności w prowadzeniu grup już posiadasz, a jakie chciałbyś zdobyć łub rozwinąć?
3. Jakie są Twoje wątpliwości i obawy związane z prowadzeniem grup? Czego potrzebujesz, aby przełamać własne ograniczenia?
4. Poprowadź w dowolnej grupie kobiet i mężczyzn dyskusję na temat:
V-
65