Obraz 9 (3)

HOH^C

O

hydrol i S3

SACHAROZA

Powstała mio.zanina nosi nazwę cukru Inwertowanego, a proca, .inwersji, to względu na zawartość bardzo alodkioj fruktozy, cukier inwertowany Jest słodszy od sacharozy. Inwersję sacharozy wykorzystuje się do produkcji sztucznego miodu (naturalny miód pszczeli zawiera tnacznę ilosc cukru inwertowanego). Cukier inwertowany, będący równocząstoczkową mieszaninę glukozy i fruktozy, wykorzystuje się jako źródło wymienionych hekeoz (p. 4.29 i 4.30).

Otrzymywanie droldiy piekarskich i paszowych z wykorzystaniem sacharozy Jako poiywkl

Drożdże piekarskie charakteryzuję się duię zdolnością fermentowania cukrów prostych, a zatom i spulchniania ciasta. Drożdże paszowe. bogate w białko, sę cenną paszą dla zwierząt hodowlanych. Produkcja drotdty polega na rozmnożeniu droldty zarodowych, Cj. przyroście biomasy komórkowej drotdty. Pożywką dla drotdty notę być sacharoza (zawarta np. w melasie). W warunkach dostatecznego dopływu powietrza melas prawie w całości zostaje su ty ty na wytworzenie biomasy. komórkowej drotdty (w przeciwnym razie, tj. w warunkach niedostatecznego dopływu powietrza, w Środowisku reakcyjnym nastąpi fermentacja alkoholowa).

Przerób sacharozy poprzez fermentację

Sacharoza Jest surowcem w wielu procesach fermentacyjnych, tj. procesach przemiany substancji organicznych sachodzęcych pod katalitycznym wpływam enzymów wytwarzanych przas drobnoustroje', takie jak drotdts, bakterie 1 pleśnie. Zo względów ekonomicznych do celów przemysłowych rzadko stosują się asystę sacharozę. Wykorzystuje się najczęściej produkt uboczny z cukrowni zawierajęcy ok. 50% sacharozy/tj.'moias buraczany.'

W przemyśla realizuje się klika odmian fermentacji z udziałem sacharozy, z których największe znaczenie ma fermentacja alkoholowa wywoływana przez enzymy drotdty. Poprzez fermentację alkoholowę z sacharozy uzyskuje się alkohol etylowy, który jsst niezwykle ważnym swięskiom organicznym (nożna go wykorzystać jako dodatek do paliw silnikowych, a także przerobie na etylen, który jeat surowcem do produkcji tworzyw sztucznych). Fermentacja sacharozy przebiega następujęco:

- w piarwszaj fasie następuje hydroliza sacharozy do glukozy i fruktozy pod wpływom inwertazy - enzymu wydzielanego przez* drotdts ( n ie z hydr ol i zowana sacharoza nie ulega fermentacji).

-    w drugiej fezie wymienione monosach.rydy pod działaniem z y m a-z y - innego enzymu wydzielanego przez drotdts - ulegeję właściwej fermentacji z utworzeniem alkoholu etylowego i ditlenku węgle.

Alkohol etylowy wyodrębnia się z mieszaniny poreakcyjnej przez destylację, a następnie oczyszcza elę go przez rektyfikację. Jako prodekt uboczny tworzy się tzw. olej fuzlowy, zawierajęcy ok. PM obj. wytezych alkoholi (alkohole anylowo, izobut.nol, lzopropanol). Fermentację alko-holowę sacharozy zawartej w melasie buraczanym wykorzystuje się uo produkcji alkoholu etylowego, który przeznacza eię do przerobu na liczne chemikalia (rys. 113), a takta do produkcji napojów alkoholowych (go-rzelnlctwo, winiaretwo, browarnictwo). Korygujęc skład Środowiska reakcyjnego podczas fermentacji można uzyskać obok alkoholu stylowego znacz-nę iloSC gliceryny (p. 4.25).

Inne rodzaje fermentacji z udziałem sacharozy, ktOro maję duto znaczenie przemysłowe, eę następujęcei

-    fermentacja cytrynowa w obecności pleSnl Aspergillus, nlger prowa-dsęca do otrzymanie kwasu cytrynowego,

-    fermentacja mlekowe w obecności bakterii kwasu mlekowego prowadząca do otrzymania kweeu mlekowego,

-    fermentacja acetonowo-butanolova w obecnoSoi bakterii ClostruSum acetobutyllcum.

W tym oetetnlm przypadku głównym produktem procesu jaat mieszanina n-butanol-aceton-etanol w stosunku 60x30:10. Wydajność wymienionych rozpuszczalników w przeliczaniu na cukier wynosi ok. 33%. w małych ilościach tworzę się uboczniei aldehyd octowy, kwae octowy, kwas maalowy, keton metylowo-atylowy i ncetyłomotylokarblnol.

vi • .    -.    . i

4.29. GLUKOZA

I I |

4.29.1. WlaSciwoScl fizyczno i metody otrzymywania

D(*)glukoza C₍H_t]O_l (deketroza, cukier skrobiowy, cukier gronowy) joat białą, krystaliczną substancję, bez zapachu, o słodkim smaku. Jest mniej słodka od sacharozy - słodycz glukozy etanowi ok. 0,6-0,7 słodyczy sacharozy. D{+)głukoza występuje w dwóch odmianach izomerycznych ais, któro różnię się konfigurację przy stornia węgla 1:

511