pośredniej. Tworzący ii« tl«n«k propylenu w warunkach reakcji łatwo ule-j P hydratacji do glikolu propyłanowego. Taj niekorzystnej przemianie! przeciwdziała ei« przez szybkie usuwanie produktu z Mieszaniny reafccyj-l naj w strumieniu pary wodnej. Ponieważ z par* "odng oddeatylowuja również część par chlorohydryn, po wykropleniu ich w chłodnicy zawracaj sig ja do reaktora. Pary produktu pozbawione chlorohydryn podaje alf do kol ósmy destylacyjnej uzyakujgc jako destylat surowy tlenek propylenu, a-jako ciecz wyczerpana - mieszaninę produktów ubocznych, w tym domieezkęf glikolu propylenowego, który powstaje z tlenku propylenu podczas desty-i lecji. Surowy tlenek propylenu przez dodatkowa destylacja oczyszcza sig, od pozostelyoh domieszek. Produkt ’końcowy zawiera powyżej 99,5% tlenku propylenu.
Przedstawiona powyżej tzw. chlorowa metoda produkcji tlenku propyle-i nu, choc jest powszechnie stosowana w światowym przemyśle organicznym, < ma podstawo** w ad*. W procesie tym cela ilość chloru podawanego do reak-j cji przechodzi w bezużyteczny CoCI3- Ma I t tlenku propylenu uzyekuje j alg 40 t odpadów w postaci 5*6-procent©wego wodnego roztworu CoCla i \ 0,1-procentowego roztworu Ca(oh),.
Otrzymywanie tr&chloroetylenu w procesie odchlorowodorowanla
Początkowo surowcem do otrzymywania trichioroetylenu był tetrachlo-l roetan, który powstaje przez chlorowanie acetylenu i
CH«CH * 2 Cla -4 CHCIa-CHCI, •
Reakcja przebiega w fazie;ciekłej, w temp. 70-85°C (w roztworze produktu), w obecności rozpuszczonego w środowisku reakcji katalizatora F«Cla* I Odchlorowodorowanie tetrechloroetanu w celu uzyskania trichioroetylenu sotn* prowadzić w fazie ciekłej lub gazowej. W pierwszym przypadku sto-< soje aig zawiesinę mleka wapiennego i temp. 90-100°Ci
| CHCIa-CMCIa • Co(0H)a —» 2 CHCI=CCI3 • CoCla • 2 HaO •
Vedg tej reakcji jeet powatewanie dużej ilości szlamu zawierającego' CoCl, i Co(oh)|, który nie ma bezpośredniego zastosowania i stanowi tru- j dny do zagospodarowania odpad.
Wady tej nie aa termiczne odchlorowodorowanie tetrachloroetanu, pro-i wadzone w temp. 250-300°C, wobec katalizatora wggla aktywnego impregno-j wenego BoClas
CHCIj-CHCI, -» CHCI=CCIa ♦ HCI •
Piroliz? tstrachLoroetanu przeprowadza sif w płaazczowo-rurowym reaktorze kontaktowym. W rurach aparatu znajduje aig złoże katalizatora, a przestrzeli aigdzyrurowg ogrzewa sig za pomoc' nośnika ciapła. Parowo--garów' mieszaninę poreakcyjne chłodzi sig, oddziela chlorowodór, a kon-denset zawierajgcy 90% trichioroetylenu i 10% tetrachloroetanu poddaje!
alg rozfrakc jonowaniu. Przy pi roli tycznym odchlorowodorowanla tetrechlo-ro*tanu produktem ubocznym jeet auehy chlorowodór, który stole być wykorzystany w reakcjach chlorowodorowanl«.
w nowoczesnych metodach produkcji trichioroetylenu surowcem jest 1,2-dlehloroetan. Poddaje alg go złożonym reakcjom ehlorowodorowanla/od-chlorowodorowanla, które przebiegaj' w fezie gazowej, w temp. 350-450 C, w obecności katalizatorów chlorkowych (c«jCla, FeCla, AiCla)> Czynnikiem reakcyjnym jeet chlor z tlenem (okaychlorowan1e). Sumaryczne reakcje przebiegajgee w tych procesach s' następujące:
2 CMaCI-CM,CI * 3 Clą —* CHCI=CCI, * CCI a=CCI, • T HCI ,
3 CH;,CI—CHaCI • 2 Cla * |o, —• 2 CHCl=CCIa' • CCIa=CCIa ♦ . 3 HaO-
Wynika z nich, że drugim produktem (obok trichioroetylenu) jeet parchlo-roetylen. Selektywność reakcji przeroagowania 1,2-dichloroetenu do mieszaniny trichioroetylenu i perchlorootylenu wynoel 85-90%.
Parchloroetylen CCI^mCCi* (tetrachloroetylen, temp. wrs. 121%) jeet środkiem do czyszczenia tkanin oraz czynnikiem ekstrakcyjny* 1 rozpuszczalnikiem dla olejów i tłuszczów (roślinnych 1 zwierzęcych),- co wykorzystuje eig podczas odtłuszczania powierzchni metali.
Otrzymywanie chlorku winylu przez odchlorowodorowanie dichloroetanu
W starszej metodzie wytwarzania chlorku winylu surowcem jest seaty- \ len, który poddaje alg chlorowodorowaniu w fazie gazowej, w temp. 140- l 200°C, w obecności katalizatora - węgla aktywnego impregnowanego dodet-fetom 10-procentowego HgCla:
CHmCH • HCI -» CHa=CHCI AH--99 kJ/aol
Technologia ta ma kilka wad, m.in. wy o oka cena acetylenu, jego wy buc bo- . . wośó, toksyczność katalizatora rtęciowego, konieczność stosowania bardzo UtJ suchych substratów, gdyż katalizator przyśpiesza także reakcję hydratacji acetylenu do aldehydu octowego. _ I
llowoczeena metoda wytwarzania chlorku winylu polega na odchlorowodo-rowaniu 1,2-dichloroetanu, w temp. ok. 500°C, pod ciśnieniem 2,5-3,5
MPśi
CHaCI-CHaCI -* CMa-CHCI ♦ HCI 2H-+71 kJ/mol \ j
Reakcje przebiega w fazie gazowej i ma charakter wo1norodnikowy:
CHaCI-CHaCI — Cl* * * CHa—CHjCI
Cl* ♦ CHaCI-CHaGI - » HCI • CHaCl-CHCI •
CHąCI-ĆHĆI -- Cl* • CHa=CHCI
Odchlorowodorowanie ł,2-dichlorootanu do chlorku winylu możne również przeprowadzić katalitycznie w temp. 300-4 00°C. Keta li zatorem jest pumeks lub węgiel aktywny Impregnowany chlorkiem baru lub cynku.
\
679