Rodzaje przewodów i sposób ułożenia |
Najmniejszy przekrój żyły, w [mm2] | ||
Cu |
Al | ||
Przewody napowietrzne na izolatorach przy rozpiętości przęsła „a" |
a<20m |
4 |
16 |
20m<a<45m |
6 |
16 | |
a>45m |
10 |
25 |
Objaśnienia:11 w Polsce przekroje żyl przewodów aluminiowych nie powinny być mniejsze niż 16mm2 [5]
Przy doborze przewodów i kabli na długotrwałą obciążalność i przeciążalność prądową dla odbiornika liniowego pierwszym krokiem jest obliczenie spodziewanego prądu obciążenia, który należy wyznaczyć z poniższych wzorów, w zależności od rodzaju obwodu:
. p.
" Un( cos<p-Unl
• dla obwodów jednofazowych:
(3.1.)
• dla obwodów trójfazowych:
lB = -fJ— = -7=-^- (3.2.)
B n/3-U„ n/3U„C0S(p
gdzie:
lB - obliczeniowy prąd obciążenia przewodu lub kabla, w [Aj,
Un, - napięcie fazowe, w [V],
Un - nominalne napięcie międzyfazowe, w [V], cosep - współczynnik mocy, w [-],
S - moc pozorna obciążenia przewodu lub kabla, w [VA],
P - moc czynna obciążenia przewodu lub kabla, w [W],
W odniesieniu do odbiorników nieliniowych współczynnik mocy cosip, przyjmowany dla odbiorników liniowych, nie znajduje uzasadnienia, gdyż odnosi się on tylko do składowej podstawowej. Każda składowa prądu i napięcia przebiegu odkształconego posiada indywidualny współczynnik mocy cosipk.
Moc pozorną zapotrzebowaną przez odbiornik nieliniowy należy określić wzorem:
S2 = P2+Q2 + V2 (3.3.)
gdzie:
P - moc czynna, w [W],
Q - moc bierna, w [var],
V - moc deformacji, w [VA],
Moc czynna przebiegu odkształconego jest sumą mocy czynnych harmonicznych napięcia i prądu o tej samej częstotliwości, czyli:
P = EUk'kC0S<Pk (3.4.)
k 1
Natomiast moc bierną przebiegu odkształconego obliczamy z powszechnie akceptowalnego wzoru:
Q = £UkVsin<pk (3-5.)
k=1
gdzie:
<pk - przesunięcie fazowe pomiędzy napięciem i prądem dla harmonicznej rzędu k,
Uk - wartość skuteczna napięcia harmonicznej rzędu k, w [V], lk - wartość skuteczna prądu harmonicznej rzędu k, w [A],
*
sin<pk = yj] - cos2 <pk
Ilustrację graficzną wektorów mocy R Q, V, S, i S dla odbiornika liniowego oraz nieliniowego przedstawia rysunek 3.1.
Rysunek 3.1.
z
Czworościan mocy dla układu o odkształconych przebiegach napięcia i prądu, gdzie: P - moc czynna, w [W], Q - moc bierna, w [var], S1 = P2+Q2 - moc pozorna części liniowej obwodu, w [VA], S - moc pozorna obwodu nieliniowego, w [VA], V - moc deformacji, w [VA],
D - moc dystorsji, definiowana jako D2=Q2+V2 [25]
W obwodach nieliniowych współczynnik mocy jest definiowany jako (rys. 3.1.) [25]:
Q? + V2
(3.6.)
Spodziewany prąd obciążenia odbiorników nieliniowych należy wyznaczyć ze wzorów:
• odbiornik trójfazowy:
• odbiornik jednofazowy:
n V3 ■ U„ • cos W' P.
I =•
U„, • COS 4'
(3.7.)
(3.8.)
Przy obliczaniu spodziewanego prądu obciążenia w obwodach trójfazowych pomocna może być tabela 3.1.
Tabela 3.1. Zasady wyznaczania prądu znamionowego odbiorników lub spodziewanego prądu obciążenia w obwodach zasilających wybranych odbiorników [18]
Odbiornik
Przykład
Rysunek
Wzory
Odbiornik
liniowy
(charakter
rezystancyjny)
Odbiornik
nioliniowy
(oświetlenie)
Oświetlenie żarowe, nagrzewnica oporowa, elektryczne ogrzewanie podłogowe lub konwekcyjne
Lampy wyładowcze (rtęciowe, sodowe oraz fluoroscencyjne)
l„ = -=■- 0--grupa odbiorników
V3 • Un ■ cos 9 trójfazowych
l„ = —— — grupa odbiorników bn'C0SlP jednofazowych
I. =
odbiornik Irójfazowy
v'3 U cosip P
odbiornik jednofazowy
" Un( cos ip dla źródeł żarowych: C0Scp = 1
P, -ł AP U . C0ST„
pojedyncza oprawa
Pn/AP, P„ +AP,
~(D P„+AP,
, „ £(P„+AP)
o = - grupa upraw
v3 Ut cosv|/„
gdzie:
kJ5 = 1,05 -r 1,25 AP = (0,04...0,1)-Pn P
COSV|<=-
cos v»„ =0,80-0,96-z kompensacją cos \pn 0,5 - bez kompensacji