maszyn rolniczych, nawozów, pasz. opału, należące głównie do handlu wiejskiego, ora/ magazyny skupu przystosowane do czasowego przechowywania skupionych materiałów.
Kierując B spełnianą przez magazyny funkcją, można wyodrębnić:
• magazyn tranzytowe, znajdujące się głównie w portach i na stacjach granicznych] służące do przejściowego składania towarów w trakcie ich przeładunku z jednego środka transportu na inne;
• magazyny zasobowe, przeznaczone do długotrwałego przechowywania zapasów nanowiących rezerwę pozostającą do dyspozycji odpowiednich władz;
• magazyny rozdzielcze, gromadzące zapasy towarów, by je po ewentualnym przerobie handlowym rozprowadzić do punktów sprzedaży detalicznej.
Ze względu na przystosowanie magazynów do składowania określonych asortymentów rozróżnia się:
• magazyny branżowe, przeznaczone do przechowywania artykułów tworzących grupę towarową lub branżę (np. magazyny papiernicze, obuwnicze, tekstylne);
• magazyny wielobranżowe, przystosowane do składowania towarów należących do kilku branż;
• magazyny uniwersalne, zazwyczaj duże, służące do .przechowywania szerokiego asortymentu towarów;
• magazyny specjalne, przeznaczone do składowania towarów wymagających specjalnych warunków przechowywania (np. chłodnie składowe, magazyny zbożowe, paliw płynnych).
Magazyny pełnią istotne funkcje usługowe w stosunku do obsługiwanej przez me sieci detalicznej i dlatego warunki tworzenia magazynów są dyktowane potrzebami handlu detalicznego. Z lego powodu za główne kryteria uruchomienia nowych magazynów przyjmuje się powierzchnię magazynową, określoną wielkością zapisów towarowych, jakie muszą być zgromadzone, by zapewnić nieprzerwane dostawy do obsługiwanych przez magazyny punktów sprzedaży detalicznej, oraz usytuowanie magazynów w terenie, gwarantujące przemieszczenie towarów od producenta do konsumenta przy jak najmniejszych kosztach.
W ustaleniu powierzchni magazynowej uwzględnia się czynniki wpływające na jej obniżenie, np. dostawy tranzytowe bezpośrednio przekazywane do sklepów, oraz specyfikę poszczególnych asortymentów towarowych wymagających specjał* nych warunków składowania.
Powierzchnia składowa przeznaczona na bezpośrednie przechowywanie towarów jat podstawowym elementem całkowitej powierzchni magazynu, zwanej także powierzchnią użytkową. W skład powierzchni użytkowej wchodzi również powierzchnia komunikacyjna, przeznaczona do ruchu środków transportowych, powierzchnia pomocnicza, służąca do przyjmowania, wydawania towarów i przerobu handlowego.
oaz powierzchnia administracyjno-socjalna.
Udział powierzchni składowej magazynu w jego powierzchni całkowitej decyd* | pojemności magazynu, która oznacza ilość towaru | jednostkach naturalnych, jak*
może być jednocześnie składowana w magazynie. Pojemność magazynu określa iloczyn powierzchni składowej przez normę składowania danego towaru na l nr powierzchni. Pojemność magazynu można opisać wzorem:
V* Pa- N
gdzie
V — pojemność magazynu,
Pa - powierzchnia składowa,
N - norma składowania.
Normy składowania zależą od rodzaju towaru, stosowanych opakować i pojemników oraz wytrzymałości stropów.
* Przykład. Jc/cli powierzchnia składowa (Pj magazynu wynosi 1500 m2. a norma r składowania (AO 800 kg na I m2. to pojemność magazynu (V) wynosi:
Vm 1500 m2 - 800 kg = 1200000 kg = 1200 Mg
Stopień wykorzystania magazynów jest charakteryzowany przez przelotów ość i przepustowość magazynu. Przelotów ość magazynu informuje, ile razy w danym czasie następuje w magazynie wymiana przeciętnego zapasu towarów, co jest równoznaczne z rotacją zapasów określoną liczbą obrotów, omówioną w punkcie dotyczącym rotacji towarów.
Do obliczenia tej wielkości można się posłużyć wzorem:
gdzie:
Ra - przclotowość magazynu (rotacja magazynowa).
5 - obrót (sprzedaż) magazynu.
Zj - średni zapas towarów.
Przykład. Jeżeli obrót magazynu w ubiegłym roku wynosił 176 000 zł. a średni zapas 22 000 zł. to przelotowość magazynu wynosi:
o _ 176000 _ p_
25óóff-8razy
Przepustowość magazynu to ilość towaru, którą można przyjąć i wydać w określonym czasie. Jest ona zależna od pojemności magazynu i jego przelocowości. Przepustowość magazynu oblicza się według wzorów:
P=^jr- lub P~V-K
gdzie:
P - przepustowość magazynu w określonym czasie.
T - liczba dni w tym okresie.
Rd - wskaźnik rotacji w dniach.
Pozostałe symbole (V i Roy mają to samo znaczenie, co w poprzednich obhcremarh