V ~t VŚA>vc.\«ii
L.6. Geometryczna reprezentacja zmiennych i współczynnika korelacji
W macierzy danych X zmienne X, (j — ,p) są reprezentowane przez wek
tory kolumnowe \ . = Vxx,,x , (.... ,.vn)T pomiarów cechy wykonanych na n ohiek-tacl\. Dla każdej pary wektorów iloczyn
jest w geometrii iloczynem skalarnym tych dwóch wektorów, zaś w statystyce -sumą iloczynów odpowiadających sobie wartości zmiennych i.dla par obserwacji).
Iloczyn skalarny wektora z samym sobą x’ j x . jest z kolei pierwiastkiem kwadratowym z sumy kwadratów wartości zmiennej Xj,^Tj ^ x*, a z geometrycznego
punktu widzenia jest długością wektora \x i\. Stosując te oznaczenia iloczyn skalarny możemy zapisać w postaci alternatywnej
(V26)
gdzie a jest kątem między wektorem x, a xk (oba wektory mają wspólny początek w punkcie O (0,0) układu współrzędnych). Rozwiązując równanie (1.26) ze w zględu na cos a, otrzymujemy
xt = x
*
x x,
cos a =
U .27)
2*i
Porównanie wzoru (1.20) na współczynnik korelacji zc wzorem (ł .27) na c sinus kąta między wektorami zmiennych wskazuje, że współczynnik korelacji jesl równy cosinusowi kąta między centrowanymi wektorami znucnnych x . — x ( oraz x k — xk.
Ograniczając się do dwuwymiarowej przestrzeni pomiarów (obiektów), moż na to przedstawić na rysunku (z.ob. rysunek \.i), gdzie zmienna \( reprezento-wana jest przez wektor dwóch wyników pomiarów = \.vu , \ natomiast zmienna A , przez, wektor x 2 == {Xu ,x u\ Odległość od początku układu współrzędnych do punktu H, wyznaczonego przez, prostopadły rzut wektora\ x \va wektor x ,, jest dana przez. | x jcos a Iloczyn skalamy jest zatem iloczynem długości wektora x 2 i długości rzutu wektora x , na wektor \ }