> Udar krwotoczny
> Retinopatia
> Uszkodzenie śródbłonka naczyń
> Upośledzenie czynności nerek
> Niewydolność mięśnia sercowego
Czynnik ryzyka:
> wartości ciśnienia tętniczego skurczowego i rozkurczowego
> wartość ciśnienia tętna (u osób starszych 30-50 mmHg)
> palenie papierosów
> otyłość brzuszna (BMI ponad 30) obwód pasa > 102 cm M, > 88 cm K
> dyslipidemia TC > 190 mg/dl, LDL > 115 mg/dl, HDL < 40 mg/dl K, <46 mg/dl M, TG > 150 mg/dl
> przedwczesna choroba układu sercowo- naczyniowego w wywiadzie rodzinnym (mężczyźni < 55 lat, kobiety < 65 lat)
Cukrzyca
> stężenie glikemii na czczo > 126 mh/dl stwierdzone kilkukrotnie lub stężenie glukozy w teście tolerancji glukozy > 198 mg/dl
Powikłania narządowe nadciśnienia tętniczego
> EKG - cechy przerostu LK
> Pogrubienie ściany tętnicy szyjnej (IMT > 0,9 mm) lub blaszka miażdżycowa
> Szybkość fali mierzona między tętnicą szyjną a udową > 12 m/s
> Niewielkie zwiększenie stężenia kreatyniny w osoczu: 1,3-1,5 mg/dl u mężczyzn i 1,2-1,4 mg/dl u kobiet
> Niska oszacowana szybkość przesączana kłębuszkowego (MDRD) <60 ml/min, klirens kreatyniny (Cockcroft)
> Mikroalbuminuria 30-300 mg/24h lub stosunek wydalania albumina-kreatynina >22 mg/g u mężczyzn lub >31 mg/g kreatyniny u kobiet
Rozpoznana choroba układu sercowo-naczyniowego lub choroba nerek
> Choroba naczyń mózgowych: udar niedokrwienny, udar krwotoczny, przejściowe niedokrwienie mózgu
> Choroba serca: zawał serca, dławica piersiowa, rewaskularyzacja naczyń wieńcowych, niewydolność serca
> Choroba nerek: nefropatia cukrzycowa; niewydolność nerek, stężenie kreatyniny > 1,5 mg/dl u mężczyzn, > 1,4 mg/dl u kobiet, białkomocz > 300 mg/24h
> Zaawansowana retinopatia: krwotoki lub wysięki, obrzęk tarczycy nerwu wzrokowego
1. Określenie przyczyny podwyższonego ciśnienia (nadciśnienie pierwotne czy wtórne)
2. Wykrycie ewentualnych powikłań narządowych i innych chorób układu serowo-naczyniowego, a także stopnia ich zaawansowania
3. Wykrycie innych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego
Badanie podmiotowe
> wiek chorego, czas trwania nadciśnienia
> dotychczasowe wartości ciśnienia, stosowane leki hipotensyjne
> dane odnośnie sfery płciowej (przebieg ciąży, przyjmowanie doustnych środków antykoncepcyjnych, zaburzenia miesiączkowania, hormonalna terapia zastępcza, u mężczyzn - zaburzenia potencji)
> objawy choroby niedokrwiennej serca, chorób naczyniowych mózgu, chorób naczyń obwodowych, cukrzycy, chorób nerek oraz ich leczenia
> wywiad rodzinny - obecność nadciśnienia i jego powikłań, przedwczesnej choroby niedokrwiennej serca, udaru, cukrzycy