Obraz (615)

3. Budowa zdania

3.5.1.3. Tradycyjna (szkolna) wersja analizy zależnościowej

Klasyczna modyfikacja tej techniki analitycznej na użytek polskiej szkoły

uczy

obejmuje ewentualne wyodrębnienie i usytuowanie na równym poziomie z formą nadrzędną (formą czasownika) rzeczownikowej formy mianownikowej.

siostra

moja młodsza Joasia teraz młodzież w klasie

pierwszej liceum

Należy zwrócić uwagę na dyskusję, jaka toczy się między gramatykami i metodykami nauczania składni na temat kierunku grotów strzałek. W wersji drzew zależności wprowadzonej do szkół pod koniec lat pięćdziesiątych XX

wieku groty strzałek są skierowane od nadrzędnika (wyrazu określanego) ku podrzędnikom (wyrazom określającym). Układ ten odzwierciedla naturalną kolejność umieszczania w grafie poszczególnych składników, a poza tym — co dla uczniów jest niezwykle ważne — pozwala na logiczne umieszczenie obok strzałek z grotami w dół pytań o człony podrzędne.

siostra

kto? co?

uczy

moja młodsza Joasia teraz młodzież w klasie

pierwszej liceum

Od końca lat siedemdziesiątych przez następnych prawie dwadzieścia lat

zalecano rysowanie grotów skierowanych od składnika określającego (podrzęd-

nego) ku określanemu (nadrzędnemu), mimo że nie pozwalało to na umieszczenie przy strzałce pytania o podrzędnik.

485