110 Polacy na emigracji
3.1.5. Edukacja
„ Zakres uprawnień socjalnych obejmuje także prawo do kształcenia pracownika migrującego oraz członków jego rodziny ".
G. Uścińska, Prawo do swobodnego przepływu osób...
Odrębny i niepokojący problem to edukacja. Jedna kwestia to nauka języka organizowana dla dorosłych imigrantów w ramach programów integracyjnych. Jak wspomniano, nie wszyscy cudzoziemcy, w tym też Polacy, korzystają z bezpłatnych kursów języka kraju przyjmującego. Często wiąże się to z brakiem czasu (przy wielogodzinnym zatrudnieniu), ale też z niechęci do nauki, gdy wyjazd jest traktowany jako tymczasowy lub sezonowy.
Inne kwestie to nauka szkolna i sytuacja dzieci uczestniczących w migracji. Zgodnie z umowami międzynarodowymi'dzieci migrantów, obywateli Unii Europejskiej zatrudnionych w krajach Unii, mająiprawo „do powszechnego systemu §pztatceMjpi minki zawodu oraz szkolenia zawodowego", a także do różnych form W sparcia materialnegoąy okresie nauki, w tym do korzystania ze stypendiów.314
Rodzice wyjeżdżający wraz z dziećmi wyobrażają sobie, że Unia Europejska, zarówno dla nich, jak i dla ich dzieci, jest ziemią obiecaną. Tymczasem rzeczywistość bywa brutalna. Praptładem są bolesne i zniechęcające doświadczenia polskich dzieci i ich rodziców dotyczące zarówno poziomu nauczania, jak też agresji, której są obiektem na terenie szkoły. Zdaniem Konsula Generalnego RP w Londynie: ^deśłiąię ptsyjeżdża z nastawieniem, że szkoły W Wielkiej Brytanii są u; ogóle super tB^hcypmgeżdiąją i od razu znajdą miejsce dla swoich dzieci, to jest tylko WpewĄy$l$toi§Biu prawdziwe. Prawdziwe jest to, że znajdą miejsce, ale m wielu przypadkach będzie to miejsce u’ szkołach [...] do których nikt nie chce swoich dzi§tiposyłać, to są szkoły, gdzie nikt się nie uczy i nauczyciele są kompletnie nieprzygotowani do tego, żeby w jakimkolwiek stopniu angażować się ponad minimum u’ cały proces prowadzenia edukacji wśród młodzieży, która specjalnie i upc/-le nie jest nici zainteresowana. ”315
Podobną opinie wyraża też polska emigrantka, pracująca jako asystent nauczyciela w masowej szkole w Londynie. Jej zdaniem dzieci w takiej szkole „są rozpuszczone do granic możliwości i nie mają szacunku dla starszych, dla siebie nawzajem [...] Wydaje mi się. że angielscy nauczyciele nie potrafią zdyscyplinować uczniów. Są bardzo poprawni kulturowo, ale ze swoim przeczuleniem na punkcie bullingu (tyranizowania, przemocy) czasami wykazują się niemocą vr mobilizowaniu uczniów do pracy, u1 zapanowaniu nad klasą. Niekiedy lekcje są gorsze od przerwy. ”316
:|4 G. Uścińska, Prawo do swobodnego przepływu osób i jego wpływ na uprawnienia u1 dziedzinie zabezpieczenia społecznego. „Polityka Społeczna" 2008, I I-I 2. s. 17.
5|- P jak Polak. R jak rasizm, http://wvvw.mojawyspa.co.iik/artykuly. 2008.02.28.
60godzin pracy. Polska nauczycielka w Lo^typie. „G|$p Nauczycielski" 2009, nr 1, s. 10.