skanuj0023 (50)

132 6. Zagospodarowanie turystyczne

trwałego budownictwa, położony poza obszarami zabudowanymi, na terenach związanych z turystyką górską, ogólnie dostępny oraz mieszczący co najmniej 10 miejsc noclegowych” [Definicje podstawowych pojęć... 1979, 47]. W terminologii polskiej występuje ponadto określenie schronisko młodzieżowe, które oznacza „obiekt (część obiektu) przeznaczony trwale lub przystosowany doraźnie do potrzeb noclegowych wędrownej turystyki młodzieży szkolnej i studenckiej” [Definicje podstawowych pojęć... 1979, 56]. Z racji niskiego standardu usług bliski pojęciu „schronisko” jest termin dom wycieczkowy. Jest to obiekt hotelarski „trwałego budownictwa, położony na obszarze zabudowanym lub w pobliżu zabudowy i ogólnie dostępny, w którym usługi noclegowe są zapewnione przede wszystkim w pokojach wieloosobowych, przy czym ogólna liczba pokoi noclegowych wynosi co najmniej 10” [Definicje podstawowych pojęć... 1979, 47].

Inną formą bazy noclegowej są tzw. drugie domy („drugie mieszkania”, ang. second homes lub franc. residences secondaires), których liczba na świecie sięga kilkudziesięciu milionów. Od wymienionych wcześniej obiektów różnią się one przede wszystkim tym, że służą one wypoczynkowi właściciela i jego rodziny oraz są zlokalizowane poza miejscem stałego zamieszkania użytkowników [Kowalczyk 1994]. Posiadanie „drugiego domu” jest rozpowszechnione w: Stanach Zjednoczonych, Francji, Niemczech, Kanadzie, Czechach, Hiszpanii, Austrii, Szwecji, Kanadzie, Norwegii i Finlandii, jak również w niektórych rejonach Wspólnoty Niepodległych Państw (np. wokół Moskwy, Petersburga, Kijowa i Mińska). Zjawisko „drugich domów” zaczęło się rozwijać na przełomie XIX i XX w., ale jego prawdziwa ekspansja nastąpiła dopiero poczynając od lat sześćdziesiątych bieżącego stulecia. Obecnie, zwłaszcza w krajach wysoko rozwiniętych, moda na posiadanie własnego obiektu rekreacyjnego powoli mija, dotyczy to np. Szwecji, Holandii i Niemiec. W krajach środkowoeuropejskich (poza Czechami) prawdziwa eksplozja „drugich domów” zaczęła się dopiero na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych i trudno obecnie ocenić, kiedy się zakończy. Z racji niekomercyjnego przeznaczenia i niespełniania wymogu powszechnej dostępności „drugie domy” nie są typowymi obiektami turystycznymi.

Ostatnim rodzajem bazy noclegowej są obozowiska turystyczne, kempingi i pola biwakowe. Służą one zwykle turystom dysponującym własnym namiotem czy przyczepą mieszkalną. W Polsce obozowisko turystyczne oznacza „teren zagospodarowany, służący celom noclegowym w namiotach lub mieszkalnych przyczepach samochodowych oraz umożliwiający przyrządzanie posiłków. Za korzystanie z obozowiska turystycznego pobierane są opłaty określone z góry”. Strzeżone obozowisko turystyczne, mające stałą obsługę recepcyjną w okresie użytkowania i zapewniające parkowanie pojazdów samochodowych, jest nazywane kempingiem, a obozowisko turystyczne najniższej kategorii, nie strzeżone i nie posiadające recepcji, jest określane jako pole biwakowe [Definicje podstawowych pojęć... 1979, 50-51].