skanuj0026 (41)

POP$TA»OWt KlMUMKI KlłTAtTOWAMIA WaKUMKÓW BlXfIICZIW»TWA P«ACV I E>OOHOMIl |

natomiast dane ze strefy czerwonej i żółtej wskazują, te utrzymywanie jednej postawy powyżej 30% czasu całej zmiany jest niekorzystne i potrzebna jest poprawa organizacji pracy.

Za stosunkowo prostą metodę można uznać szacowanie obciążenia układu niebu przez obserwację wizualną pozycji dala przy pracy i pomiar czasu przebywania w danej pozycji. Opracowane zostały tablice okreiląjącc pozycje przy pracy i ich klasyfikacje (B. Coriet i inni. 1979).

Wśród znanych metod zapisu i oceny obciążenia wynikającego z postawy w literaturze opisano metodę OWAS (Ovako Worklng Posturę Analysis System) (U. Khani i inni 1986; P. Kivi. M. Manila. 1991).

Za pomocą metody OWAS może być przeprowadzona ilościowa analiza standardowych pozycji przyjmowanych podczas pracy z uwzględnieniem wartości sil zewnętrznych. Metoda OWAS umożliwia klasyfikację pozycji dala oraz wartości obciążenia zewnętrznego (rys. 19.2-19). Kombinacje pokćrt poszczególnych członów ciała (plecy, ramiona, nogi) z uwzględnieniem wartości obciążmia zewnętrznego są zgrupowane w czterech kategoriach oceny. Cyfry określające pozycje składowe położenia pleców, ramion i nóg tworzą kod pozy-cji przy pracy.

R*L 19 J-19. KU>>fA*o> pooczr-fotaytft porycji połoćaia ranioc. placów I nóg oraz wanotd aly Mwnftmwj OSO 159.SO/WG2. 1991)

Na podstawie kodu pozycji oraz tabeli można zakwalifikować daną pozycję pracy do jednej z czterech kategorii oceny. Metoda la ma zastosowanie w badaniach przeprowadzanych bezpośrednio na stanowisku pracy. Prowadząc obserwację z wykorzystaniem procesografu (urządzenie do kodowania pozycji przyjmowanych podczas pracy) lub kamery filmowej można ocenić czas utrzymywania i częstotliwość zmian danej pozycji ciała w trakcie pracy oraz oszacować związane z tym obciążenie układu mięśniowego.

Kombinacje potaże* poszczególaych członów (płacy, ramiona, nogi) z uwzględnieniem obciążenia zewnętrznego (rys. 19.2-20) są zgrupowane w czterech kategoriach oceny stanowiska pracy wraz z wynikającymi z lej oceny działaniami na rzecz poprawy warunków pracy na tym stanowisku.

1919

I Zasady ergonomii w optymalizacji czynności roboczych

	i	1 1		2	3			—4—						6		7	[n55-1
£	s	1	1 1 .	I 1	1	2	3	1	2	3	t	2	3	1	2 3	1 2 3
	1'	1	ff	1 1	1	1	1	i	i	2	l	2	2	t	21	) 1 1
1	2	1	^1'	t 1	1	1	1	2	2	2	2	2	2	1	1 1	1 t t
	i	D	DDIDD			i	{	2	2	3	11		1	1	BOBIE		m
	i	2	2 3	m	2	2	3	3	3	3		l		2	2 2	2 3 3	RB
2	2	T ^2	2 3	J2 3	2	3	i	Bfl		o	El	3DhhD				234	m
	3	3	3 4|	(1 3	31	3	3	3	4	4	4	4	4	4	4 4	2 3
	1	1	1 I	1 1	■ 1	1	2	3	3	3	4	4	4	1	14	1 1	JŁ-
3	2	2	2 3	1 1	1	1	2	4	4	4	4	4	4	3	3 3	1 1
	3	2	2 3	1 1	2	3	3	4	4	4	1	4	4	4	4 4	1 1
	1	2	3 3	2 3	2	2	3	4	4	4	4	4	4	4	4 4	2 3
4	2	3	%<	ł. 3 4	3	3	4	4	4	4	4	4	4	4	4 4	2 3
	3	4	4 4	2 3 4	3	3	4	4	4	4	4	4	4	4	4 4	2 3

Rys.19.2-20. Kombinacje położeń pleców, ramion t nóg ora/ odpowiadać im kaicgorie oceny auno-wiskapncy

(KO IMŁ30W32: 1991)

Kategoria I: pozycja lub pozycje przyjmowane podczas pracy są naturalne. Obciążenie jest optymalne lub akceptowalne. Nie ma potrzeby dokonywania zmian na stanowisku.

Kategoria 2: pozycja lub pozycje przyjmowane podczas pracy mogą mieć negatywny wpływ na układ mięśniowo-szkieletowy. Obciążenie jest prawie akceptowalne. Nie ma potrzeby dokonywania natychmiastowych zmian na stanowisku, ale należy wziąć pod uwagę konieczność przeprowadzenia takich zmian w najbliższej przyszłości.

Kategoria 3: pozycja lub pozycje przyjmowane w czasie pracy majq negatywny wpływ na układ mięśniowo-szkieletowy. Obciążenie jest duże. Zmiany na stanowisku pracy muszą być przeprowadzone tak szybko, jak to jest możliwe.

Kategoria 4: pozycja lub pozycje przy pracy mają bardzo negatywny wpływ na układ nuęśniowo-tzkieletowy. Obciążenie jest bardzo duże. Zmiany na stanowisku pracy muszą być przeprowadzone natychmiast.

Do celów analizy obciążenia nuęinłowo-szkiełetowego dla każdej z utrzymywanych pozycji istotny jest czynnik czasu, tzn. częstotliwość powtarzania i czas trwania określonej czynności. Wadą metody OWAS jest to. żc nie uwzględnia ona częstości zmian danych pozycji oraz lytmu pracy. Istnieje jedynie możliwość oceny w procesie obserwacji częstości występowania danej pozycji w czasie pracy (wyrażana w % czasu pracy). W związku z tym występują trudności w zróżnicowaniu pracy statycznej i dynamicznej. Zaproponowano ocenę obciążenia związanego z wy konywanicm czynności określonej kategorii (OWAS) z uwzględnię-