skanuj0027 (132)

5. Międzynarodowe aspekty ochrony przyrody

178

Europejska

Konwencja

Krajobrazowa

Obowiązki stron Europejskiej Konwencji Krajobrazowej

Sieć obszarów ramsarskich

■ Europejska Konwencja Krajobrazowa (European Landscape Comention), dotyczy współdziałania państw na rzecz propagowania ochrony, zarządzania i planowania krajobrazu, rozumianego jako „obszar, postrzegany przez mieszkańców, którego charakter jest wynikiem działań i interakcji czynników naturalnych i(lub) ludzkich”. Odnosi się do obszarów naturalnych, wiejskich, miejskich i podmiejskich, obejmuje lądy, wody śródlądowe i obszary morskie. Jak zapisano w jej preambule, krajobraz i różnorodność krajobrazów europejskich stanowią podstawowy składnik naturalnego i kulturalnego dziedzictwa Europy oraz ważny element jakości życia ludzi „we wszystkich miejscach”. Wynika z tego potrzeba określenia praw i obowiązków dla wszystkich zarówno po to, by umiejętnie chronić unikatowe lub charakterystyczne cechy krajobrazu, jak i po to, by w razie konieczności planować tworzenie nowych krajobrazów.

Do zobowiązań państw-stron Europejskiej Konwencji Krajobrazowej należy:

■    prawne uznanie krajobrazów za podstawowy składnik otoczenia człowieka, dziedzictwo kulturalne i naturalne oraz fundament tożsamości mieszkańców;

■    ustanowienie i wdrożenie polityki krajobrazowej, zmierzającej do realizacji celów konwencji w wyniku przyjęcia „konkretnych środków”;

■    ustanowienia procedur uczestnictwa społeczeństwa oraz władz lokalnych i regionalnych w opracowaniu i wdrażaniu polityki krajobrazowej;

■    uwzględnienie krajobrazu w polityce planowania przestrzennego, kulturalnej, środowiskowej, rolnej, społecznej i gospodarczej.

Konwencja podkreśla konieczność wzajemnej pomocy technicznej i naukowej między państwami, wymiany specjalistów i informacji oraz opracowania i wdrażania transgranicznych programów ochrony krajobrazów. Ponadto przewiduje przyznawanie władzom lokalnym i regionalnym oraz stowarzyszeniom, a także organizacjom pozarządowym, nagrody Rady Europy za znaczący wkład w ochronę, zarządzanie lub planowanie krajobrazu.

Wdrażaniem przepisów i zaleceń Europejskiej Konwencji Krajobrazowej zajmują się Komitety Ekspertów, wyznaczone przez Komitet Ministrów Rady Europy.

Użyteczne adresy internetowe: www.coe.int/t/e/Cultural_Co-operation/Environment/Landscape/₍ www.pd-eu.de/projecVconvention/conv.php

5.5. Światowe sieci obszarów chronionych

■ Sieć obszarów wodno-błotnych o znaczeniu światowym. Idea tworzenia sieci obszarów chronionych, obejmującej swym zasięgiem więcej niż jedno państwo, wiąże się z Konwencją Ramsarską. Zaczątkiem pierwszej sieci było ok. 20 obszarów zgłoszonych przez 18 państw w 1974 roku. Dzięki wysiłkom tysięcy osób na świecie, zwłaszcza ornitologów, sieć stopniowo obejmowała coraz większą liczbę najrozmaitszych mokradeł na wszystkich kontynentach: w 2003 roku 1288, rok