skanuj0037 (36)

230 8. Zmiany w środowisku społecznym i przyrodniczym pod wpływem turystyki 8. Zmiany w środowisku społeczap

Tabela 49. Przykłady negatywnego oddziaływania turystyki na środowisko na obszarach o chronionej przyrodzie

Czynniki	Wpływ na środowisko	Skutki w środowisku	Przykłady
Zatłoczenie	zagrożenie dla środowiska,	obniżenie jakości, erozja	Amboseli (Kenia),
	zmiany w zachowaniu zwierząt	wzdłuż ścieżek	Contoy (Meksyk), Galapagos (Ekwador)
Hałas	zakłócenie naturalnych odgłosów	przeszkadzanie zwierzętom i innym turystom	Poas (Kostaryka)
Łodzie	zakłócenie w świecie	zagrożenie dla ptaków	Rio Dulce
motorowe	zwierzęcym, hałas, wyciek do wody olejów itp.	w okresie lęgowym, zanieczyszczenie wód	(Gwatemala)
Śmieci	zakłócenie naturalnego krajobrazu	obniżenie estetyki, zagrożenie dla zdrowia
Nieostrożne obchodzenie się z ogniem	pożary lasów	niszczenie krajobrazu, erozja	Sumidero (Meksyk)
Wycinanie	ginięcie małych zwierząt.	zmiany ekologiczne,	Sagarmatha (Nepal)
drewna na opał	zagrożenie dla ekosystemu, wylesienie	erozja
Karmienie	zmiany w zachowaniu	uzależnienie zwierząt	Galapagos (Ekwador)
zwierząt	zwierząt	od sztucznego odżywiania
Zbieranie	Zanik lokalnych atrakcji,	niszczenie podłoża,	Wielka Rafa
pamiątek	zakłócenie procesów	obumieranie raf	Koralowa
	przyrodniczych	koralowych	(Australia)
Brak toalet	zmiany w kwasowości	eutrofizacja, woń.	Laguna Bojorquez,
	i zanieczyszczenie wód podziemnych	zwiększona zawartość tlenu	Poas (Kostaryka)
Dziury w drogach	niszczenie ekosystemów i przyspieszenie erozji	straty estetyczne
Odwadnianie	zniszczenie roślinności namorzynowej		Laguna Bojorquez (Kostaryka)

Źródło: E. Boo [1990].

lub samolotem do Lukla, skąd wiodą dwie główne trasy trekkingowe: przez Pan-gboche i lodowiec Khumbu do Kala Patar (5545 m) oraz doliną Dudh Kosi, przez lodowiec Ngozumpa i nad jeziorem Gokyo, do Gokyo Ri (5598 m) [Stevens 1993]. Łatwość dotarcia sprawia, że właśnie te tereny są szczególnie narażone na degradację przyrody i niepożądane zmiany społeczno-kulturowe.

Należy jednocześnie zwrócić uwagę, że propagowanie turystyki nawiązującej do ideologii ruchów ekologicznych może niekiedy przyczynić się do spadku poziomu życia ludności obszarów recepcyjnych. Jak podaje E. Cater [1995, 24], objęcie ochroną świata zwierzęcego w rezerwacie Ngoro Ngoro w Tanzanii oznaczało wyraźny spadek poziomu życia mieszkających w tym rejonie Masajów. Podczas badań okazało się, że 71% respondentów zajmujących się rolnictwem osiadłym i pasterstwem stwierdziło, że dzikie zwierzęta przynoszą straty, niszcząc zasiewy i porywając zwierzęta. Tego typu problemy występują przede wszystkim w krajach, gdzie udział procentowy terenów chronionych jest większy niż obszarów

wykorzystywanych rolnicza, i 17,2%, a terenów rolniczych noszą 12,6 i 0,8%, w Tanzanii 22,2 i 4,3%, a w Bhutanie 19. ce rozwój ekoturystyki może zygnowania z dotychczasowy łówstwa lub górnictwa [Place [1990] do rzadkości należą s\ korzystać z walorów tuiystycz wielu autorów przykład panam lesie równikowym utworzy li ] Udirbi Park, jak również d/iałi w zakresie obsługi ruchu turyfi Znacznie częściej zdarza się, ; biorstwa i ludzie nie mieszkaj Pouczającym przykładem moż łożonym na karaibskim wyto łożono go w 1975 r. w celu z lęgowiska zielonych żółwi mną parku narodowego rejon Tom czyków. Zatrzymywali się ora a żywili w tanich gospodach. aktywizacji gospodarczej najbi łowię lat osiemdziesiątych, naj linię przybrzeżną Limon-Torin stów do parku. Jednocześnie w głębi kraju. Spowodowało ■ telowej (w 1990 r.) oraz dużegi odwiedziło ponad 15 000 osóbi czycy, a w 1992 r. liczba turyi było obywatelami kostarykańd guero przyniosła nieoczekiwani ność, z reguły słabo wykształć* jest w stanie sprostać zadaniom cześnie nie mogła konkurować W efekde część ludności micpt częli mieć kłopoty ze znalezka

⁶ W ostatnich latach Kostaryk- i się „przemyśle turystycznym”. W 19# już w 1992 r. 610 000. Pozwoliło to doi w dochodach państwa, a w 1993 r. nry 1989-1992 inwestycje w turystyce *a