4. Sltteik rertwortiw
Przykład 16
12,07 molalny roztwór KOH ma gęstość 1,40 g/cm3. Obliczyć jego stężenie molowe i procentowe. Jaki jest ułamek molowy KOH w tym roztworze? Mroh ■ 56,11 g/mol, MHj0* I8,0g/mol.
Rozwiązanie
a) W 1000 g wody rozpuszczone jest 12,07 mola KOH. Masa tej ilości roztworu wynosi; 1000 g + 12,07 mol • 56,11 g/mol - 1677,2 g,
a objętość 1677,2 g/(l,40 g/cm3) -1198 cm3
w 1198 cm3 roztworu jest 12,07 moli KOH, tona 1000 cm3 roztworu przypada X. x “ 12,07-1000/1198 = 10,08 moli KOH. Roztwór jest 10,08 molowy.
b) W 1677,2 g roztworu znajduje się 12,07 mol • 56,11 g/mol ■ 677,2 g
KOH (pkt a), więc na 100 g roztworu przypada 677,2 • 100/1677,2 = 40,37 g. i Roztwór jest 40,37 %. ______
: c) jikoh * 12,07 moli jest rozpuszczone w 1000 g wody, czyli n„|0* i 1000 8/(18 g/mol) - 55,56 moli wody, więc xkoh -12,07/(12,07+55,56) -0,178. k
Przykład 17
Bam 15.74 molowy rpztwócNHi ma gęstość 0.892 g/cm3. Obliczyć iego stężenie, molalne i procentowe. Jaki jest ułamek molowy NH, w tym roztworze? "
17,0 g/mol, MMj0* 18.0 gAnol.
Rozwiązanie
a) 1 dm3 (1000 cm3) waży 1000 cm3 • 0,892 g/cm5 = 892 g i zawiera 15,74 mol • 17,0 g/mol - 267,6 gNHy Stanowi to: j^-100 = 30,0%.
b) W roztworze tym na (892 -267,6) g wody przypada 15,74 mola NHj,
więc na 1000 g wody przypada x
c) W1 dm* roztworu:
na 15,74 mola NH3 preypada !*» - (892-267,6) g /(I8,0 g/mol) -
34,69 mola wody. Stąd:
“nh, 15,74
*m,= + nHł0 = 15,74 + 34,69 = ^
W pracy laboratoryjnej często zachodzi konieozność otrzymywania roztworów o pożądanym stężeniu z dostępnych roztworów o innym stężeniu lub rozpuszczalnika i czystej substancji. Podczas tych operacji spełnione są podstawowe prawa chemiczne, w tym prawo zachowania masy. Stąd w obliczeniach podczas przygotowywania roztworów dokonuje się bilansów:
a) masy roztworów,
b) masy (lub ilości moli) substancji rozpuszczonych,
przed i po wykonaniu danej operacji. Umożliwiają one znalezienie ilości roztworów, rozpuszczalnika, czy czystej substancji niezbędnych do zrealizowania
zamierzeń:—--
W przypadku gdy przygotowanie następuje przy zastosowaniu dwóch roztworów:
1) o masie i stężeniu procentowym Cj,
2) o masie m,? i stężeniu procentowym C2
i otrzymuje się roztwór o masie ma i stężeniu C3 (c* < < c*), odpowiednie
bilanse przedstawiająsięnastępująco:' . —r v
-bilans całkowitej masy roztworu mrt + 59 m^,
- bilans masy substancji rozpuszczonej m,i + m*2 ** m*j.
Na podstawie definicji stężenia procentowego otrzymujemy:
mu - mfl-C|/100, msz “ m^-cj/lOO, m* = ma-Cj/lOO, a stąd:
m,i*C| + mr2-c2e (m,i + maj-ca
W wyniku przekształcenia tego wzoru otrzymujemy: m,ł(cj - Cj) * Rtafo - ©z)