1. ma charakter ma charakter skoncentrowany, bezwzględny (orzeczenie może eliminować ustawę z powszechnego systemu prawnego) i (erga omnes) kompleksowy
2. nadrzędnej pozycji parlamentu przeciwstawiona została jurysdykcja konstytucyjna specjalnie w tym celu powołanego sądu konstytucyjnego.
3. jest to kontrola abstrakcyjna. Sędziowie - członkowie tego organu zostali wyposażeni w atrybut niezawisłości podległej jedynie konstytucji. Uzyskali możliwość interpretowania i kwestionowania ustaw niezgodnych z konstytucją, w oderwaniu od konkretnych spraw rozpatrywanych przez sądy.
4. orzeczenia są ostateczne i powszechnie wiążące, tzn. że nie istnieje żadna droga odwołania się od orzeczenia, a wiążące oznacza, że rodzi obowiązek wykonywania dla wszystkich adresatów.
5. kontrola prewencyjna — zanim akt wejdzie w życie
6. Sądy nie posiadają kompetencji samodzielnego rozstrzygania
138. Funkcja programowa konstytucji Określenie celów i etapów rozwoju państwa
139. Funkcja prawna konstytucji
Jest to akt prawny o najwyższej mocy prawnej, wszystkie inne winny być jemu podporządkowane
140. Cechy konstytucji jako aktu prawnego
Konstytucja jest ustawą, ponieważ uchwalana jest przez parlament jako najwyższego ustawodawcę. Odnoszą się więc do niej wszystkie ogólne cechy ustawy, jest aktem normatywnym (formułującym normy prawne) i powszechnie obowiązującym. Konstytucja składa się z przepisów, które stanowią tworzywo do budowy norm prawnych. Postanowienia charakteryzują się generalnym (abstrakcyjnym) ujęciem adresatów. Specyfika konstytucji polega jednak na tym, że stopień abstrakcyjności jest bardzo zróżnicowany. Zakres materii konstytucyjnych wyrażany jest głównie przez zasady naczelne konstytucji. Zasady naczelne są normami prawnymi, choć ze względu na szeroki zakres ich normowania i stosowania trudno z nich wyprowadzić jednoznaczne normy postępowania. Z tego też powodu posiadają one w pierwszym rzędzie charakter dyrektyw interpretacyjnych.
141. Systematyka konstytucji
Aby konstytucja spełniała należycie swoją rolę prawnoustrojową przepisy jej muszą być odpowiednio usystematyzowane. Systematyka konstytucji, czyli wewnętrzny układ jej treści, odgrywa istotną rolę w pojmowaniu i interpretowaniu postanowień konstytucyjnych. W każdej konstytucji wyróżnić można:
• systematykę ogólną—podział na działy, części i rozdziały,
• systematykę szczegółową — układ treści poszczególnych rozdziałów, tytuły-działy, podtytuły, artykuły, ustępy, punkty).
142. Stosowanie i wykładnia konstytucji
Art. 8 stanowi, że „Przepisy Konstytucji stosuje się bezpośrednio, chyba że Konstytucja stanowi inaczej. ” W tych wszystkich przypadkach, gdy postanowienia konstytucyjne są sformułowane na tyle precyzyjnie i jednoznacznie, by możliwe było ich odniesienie do konkretnych sytuacji zachodzących w rzeczywistości prawnej podmiot stosujący prawo powinien oprzeć swoje działania bezpośrednio na takim postanowieniu konstytucji, a dopiero później powinien powołać odpowiednie postanowienia ustaw zwykłych.
Będąc ustawą (aktem normatywnym) konstytucja musi być stosowana przez wszystkie organy władzy publicznej i inne podmioty, które są adresatami zawartych w niej norm i zasad. Stosowanie konstytucji oznacza coś więcej niż przestrzeganie. Polega ono na zakazie podejmowania działań sprzecznych z konstytucją oraz na obowiązku podejmowania działań i unormowań służących realizacji jej postanowień. Stosowanie konstytucji to również powoływanie norm i zasad jako bezpośredniej podstawy dla działań, rozstrzygnięć czy unormowań.
Bezpośrednie stosowanie konstytucji znajduje zastosowanie w działalności wszystkich organów władzy publicznej, a podstawowa rola w tym zakresie przypada sądom. Sądowe stosowanie konstytucji może przybierać następujące formy:
• Stosowanie normy konstytucyjnej jako samoistnej podstawy do rozstrzygnięcia,
88