wykłady z socjologii 13 2014 (28)

Cele milenijne - zadania do osiągnięcia w roku 2015:

1.    Wyeliminowanie biedy i głodu, zakłada zmniejszenie o 50% liczby osób z dochodem dziennym poniżej dolara, cierpiących głód.

2.    Zapewnienie powszechnej edukacji podstawowej.

3.    Promowanie równości płci i równych praw kobiet, eliminacja nierówności w dostępie do kształcenia.

4.    Zmniejszenie umieralności niemowląt i dzieci poniżej 5. roku życia o 60%.

5.    Poprawa zdrowia ciężarnych przez obniżenie o 75% liczby zgonów około porodowych.

6.    Walka z zakażeniami HIV/AIDS, malarią i innymi chorobami, a co najmniej zatrzymanie tendencji wzrostowej ich występowania.

7.    Zapewnienie bezpiecznego środowiska życia przez zmniejszenie o 50% liczby osób pozbawionych dostępu do wody pitnej i poprawa warunków 100 min osób żyjących w slumsach.

8.    Rozwijanie globalnego partnerstwa ze wszystkimi instytucjami, które chcą pomóc w realizacji powyższych celów.

Zdrowie 21- zdrowie dla wszystkich w XXI wieku w regionie europejskim

Europejski Komitet Regionalny - horyzont działań 2020 r.

Trzy podstawowe prawa:

*    Zdrowie jako podstawowe prawo człowieka.

*    Równość w zdrowiu i solidarność w działaniu na rzecz zdrowia.

*    Aktywne współuczestnictwo ludzi, instytucji i społeczności lokalnych.

Model biomedyczny = dualizm biomedyczny = medycyna kartezjańska = medycyna naprawcza

Założenie:

*    dualizm - podział na dwie odrębne sfery: ducha - nauki humanistyczne; materii - nauki przyrodnicze,

*    świat materialny jest maszyną, przyrodą rządzą prawa mechaniki,

*    choroba jest fizyczną usterką organizmu, spowodowaną przez konkretny czynnik biologiczny,

*    chorobę somatyczną można zrozumieć bez odniesienia do czynników psychicznych; „chore ciało" można leczyć w oderwaniu od umysłu,

*    lekarze mają wiedzę specjalistyczną i oferują jedynie prawomocną terapię zadaniem lekarza jest przywrócenie prawidłowego funkcjonowania uszkodzonego mechanizmu,

*    właściwym miejscem leczenia jest szpital, który dysponuje techniką i personelem medycznym

Kryteria oceny opieki:

*    „prawdziwa" choroba somatyczna nie ma nic wspólnego z problemami „psychicznymi"

Wymagania:

*    upewnić się czy pacjent stosuje się do zaleceń terapii

Krytyka:

*    podział na duszę i ciało spowodował, że lekarze głownie zajmowali się ciałem, niedoceniano czynników psychicznych, społecznych, środowiskowych,

*    ciałem człowieka jako maszyny złożonej z różnych części zajmują się różni specjaliści,

*    lekarze nie są jedynym źródłem wiedzy na temat zdrowia i choroby, uprawnione są alternatywne formy wiedzy,

*    pacjent nie jest postrzegany jako integralna osoba; traktowany jest instrumentalnie, przedmiotowo, należy traktować pacjenta jako aktywną istotę, liczy się jego samopoczucie, a nie tylko zdrowie fizyczne,

*    koncentracja na chorobie, traktowanej jako brak zdrowia, leczy się tylko jednostkę chorobową,

*    nieuwzględnianie się czynników środowiskowych i wpływu sytuacji życiowych,

*    zdrowie traktowane „inżynieryjnie"; akcent na technologię medyczną, uważaną za jedyną drogę do lepszego zdrowia,

*    zdrowienie nie musi przebiegać w szpitalu, leczenie z zastosowaniem techniki

(środki farmakologiczne, chirurgia) niekoniecznie przewyższa inne formy terapii.

Model holistyczno- funkcjonalny = holizm -gr. holos, cały, całkowity.

Założenie:

*    istnieje hierarchia systemów, z których każdy jest jednocześnie częścią większego systemu i zbiorem systemów podrzędnych (całość- część),

*    zachodzi integracja czynników somatycznych i psychicznych (zależności psychosomatycznej somatopsychiczne),

*    całościowe, systemowe i procesualne rozumienie zdrowia i choroby,

*    relacja struktur funkcjonalnych człowieka oraz człowieka i jego środowiska