I
Podstawy ■
Dostęp do cyfrowej telewizji satelitarnej jest dziś bardzo prosty. Cyfrowy Polsat i Cyfra* w ramach abonamentu proponują różne pakiety programów płatnych oraz wszystkie bezpłatne programy nadawane z satelity Hot Bird (kilkanaście bezpłatnych polskich oraz setki obcojęzycznych). Można opłacić nie tylko abonament i odbiornik-dekoder z kurtą kodową, ale też kompletny zestaw sprzętu (antena, konwerter, kable) wraz z montażem.
Dotychczas podane informacje pozwalają w pełni zrozumieć skróty, symbole i określenia, związane z telewizją satelitarną. Na przykład mając taką wiedzę, można obliczyć rzeczywistą przepływność strumienia danych. Trzeba pamiętać, że w materiałach informacyjnych podaje się szybkość czy też przepustowość transmisji satelitarnej w postaci parametru oznaczanego SR (Symbol Ratę). Jeden transponder dysponuje pasmem częstotliwości o szerokości około 30MHz i sygnał QPSK o takiej szerokości pasma może przenieść około 30 milionów symboli na sekundę. Zazwyczaj przepustowość wynosi 22 miliony lub 27,5 miliona symboli na sekundę, co oznaczane jest SR=22000 i SR=27500.
Zapamiętaj, że podawana dla danego transpondera wartość SR (Symbol Ratę) dotyczy nie bitów, tylko właśnie symboli, a przy kodowaniu QPSK jeden symbol zawiera dwa bity informacji. Jednak w każdym pakiecie danych tylko 188 bajtów na 204 niesie właściwą treść, a do tego ta treść zawiera nadmiarowe informacje korekcyjne (FEC). Jeśli więc podane są parametry SR=27500 (27500000 symboli na sekundę). FEC=3/4, to dany transponder przekazuje: 27500000symboli/s * 2bity = 55000000 bitów/s Po uwzględnieniu korekcji Reeda-Solomona: 55000000 bitów/s * 188/204 = 50686274,5 bitów/s Po uwzględnieniu korekcji Yiterbiego (FEC):
Jednak wielu użytkow nikom to nie wystarcza. W prosty sposób można bowiem zwiększyć liczbę dostępnych kanałów, głównie niemieckich, nadawanych z satelity Astra, ewentualnie z innych satelitów jak Sinus. Thor czy Hlspasat. Wiele osób jest zainteresowanych zakupem komputerowej karty odbior-nlka/dekodera satelitarnego oraz odbiorem dodatkowych kanałów kodowanych. Inni są zainteresowani wykorzystaniem w domowej sieci telewizyjnej sygnału wideo z lokalnych
50686274,5 bitów/s * 3/4 = 38014706 bitów/s czyli ponad 38 megabitów na sekundę (Mb/s) „czystych” danych.
Te 38Mb/s to duża waitość, ponieważ obraz bardzo dohrej jakości uzyskuje się już przy strumieniu danych 4...8Mb/s. I tu jasno widać, że strumień transportowy z jednego transpondera z powodzeniem może zawierać kilka, a nawet kilkanaście programów telewizyjnych, zawartych w pakietach o określonych numerach ID.
W materiałach informacyjnych podawane są też częstotliwość pracy, numer transpondera oraz rozmaite numery identyfikacyjne (ID), najczęściej VPID i APlD-y. Mając numer transpondera, można na stronie Eutelsatu czy Astry znaleźć informacje, który z kilku satelitów konstelacji HotBird czy Asua 1 nadaje dany program. Ale informacja o numerze transpondera i numerze satelity nie ma większego znaczenia.
Poważniejsze znaczenie może mieć informacja o częstotliwości, polaryzacji przepływności (SR), korekcji (FEC) oraz o numerach VPID i AP1D. Mając takie dane, można w każdym odbiorniku satelitarnym „ręcznie” zaprogramować dany program czy usługę. Należy tylko zwracać uwagę, czy numery PID-ów' są podane w zapisie dziesiętnym, czy szesnastkowym (hex). Często podawane są właśnie w postaci szesnastkowej.
Przykładowo zapis: kamer i domofonów. Niniejszy cykl artykułów krok po kroku przybliża tę interesującą i bar dzo obszerną dziedzinę. W niniejszym artykule otrzymasz dalsze informacje, jakim spo sobem setka transponderów-nadajników może przekazywać na Ziemię około tysiąca cyfrowych programów telewizyjnych, tyleż radiowych, oraz wiele innych danych.
Dziewiąty odcinek cyklu podsumowuje potrzebne w praktyce informacje o transmisji oraz omawia satelitarne karty komputerowe.
12,177 V SR 28000 FEC 2/3
V 0FF0 A OWO TV9
V OFFI A OWI RTB
V 0FF3 A 0W3 Health
V 0FF4 A 0W4 MAX TV
wskazuje, żc dany transponder pracuje na częstotliwości 12,177GHz, strumień danych ma przepływność 28000 symboli na sekundę a korekcja FEC to 3/4. Transponder ten przekazuje cztery programy telewizyjne, a nume ry PID-ów wideo (V) i audio (A) podane są w postaci szesnastkowej.
W praktyce z reguły nie robimy nic „ręcznie”, choćby z uwagi na ogromną liczbę dostępnych programów telewizyjnych i radiowych. Zazwyczaj korzystamy albo z gotowej listy programów (np. dostarczanej wraz z wykupionym pakietem Polsatu czy Cyfry ), albo też korzystamy z możliwości automatycznego przeszukiwania. Wtedy odbiornik odszukuje i zapamiętuje wszystkie aktualnie nadawane programy telewizyjne, radiowe i inne usługi. Potem wystarczy usunąć te niepotrzebne i pozostawić na liście tylko te pożądane albo też wybierając niektóre, stworzyć własną listę.
Jednak bardziej zaawansowani oprócz tych informacji mogą wykorzystać dodatkowe pakiety ze strumienia. I tak PCR PID (Program Clock Reference) jest używany do synchronizowania pakietów audio i widec. a SID (Service Identification) służy do
Elektronika dla Wszystkich Październik 2006 27