cd. tabl. 2.58-1
Materiał |
Własności |
Przykład zastosowań | |
Wolfram-miedź z dodatkiem niklu lub kobaltu |
Ze wzrostem zawartości wolframu mniejsza skłonność do upalania i większa odporność na spawanie; skłonność do utleniania w tuku elektrycznym, warstwy tlenków muszą być niszczone przez stosowanie dużych sił docisku styków; wchodząc w reakcje z produktami rozkładu sześciofluorku siarki tworzy związki o konsystencji proszkowej |
Styki w aparatach trakcji miejskiej. Styki pomocnicze w wyłącznikach. Styczniki i wyłączniki olejowe. Styki opalne w wyłącznikach wysokiego napięcia | |
Wolfram-srebro- -nikiel |
Duża odporność na upalanie; małą wędrówka materiału; mniejsza skłonność do tworzenia tlenków niż w przypadku czystego wolframu |
Styki opalane w łącznikach mocy | |
Orientacyjna relacja cen proszków metali w stosunku do materiału najtańszego, tj. miedzi | |||
Proszek metalu |
Cu Ag W Mo |
Ni Cr | |
Krotność ceny miedzi 1,0 40 9 7 |
3,5 2,3 |
2.59. Od styków wymaga się, aby spełniały swe zadania w sposób niezawodny i długotrwale. O zastosowaniu określonych materiałów stykowych decydują ich warunki pracy, a przede wszystkim: częstość łączeń, napięcie i prąd roboczy, rodzaj przerywanego prądu.
Przy małych napięciach i prądach trudności powstają głównie przy załączaniu obwodów (w wyniku wytworzenia się nie przewodzących lub półprzewodzących warstw nalotowych), ale w przypadku prądu stałego — również mogą powstać przy wyłączaniu.
Przy dużych mocach najtrudniejsze warunki pracy styków występują przy wyłączaniu obwodów (przy załączaniu może jednak wystąpić zespawanie styków, gdy styki „odbijają”, tj. po zetknięciu krótkotrwale się rozchodzą).
2.60. Najłatwiejsze warunki pracy występują w obwodach przekaźnikowych przy ich dorywczej pracy, małych prądach i napięciach. Dobrym materiałem stykowym jest wtedy srebro — odznacza się wysoką konduktywnością, dobrym przewodnictwem cieplnym i odpornością na utlenianie.
W obwodach małej mocy, ale przy znacznej częstości łączeń, szczególnie przy iskrzeniu styków, należy użyć materiałów trudno topliwych (srebro ma niską temperaturę topnienia — 961 °C i grozi niebezpieczeństwo stopienia i zespawania styków). Bardzo dobrym materiałem, odpornym na utlenianie, jest platyna (temperatura topnienia 1773°C) utwardzona irydem. Z uwagi jednak na jej wysoką cenę najczęściej stosuje się styki ze spiekanego wolframu.
W obwodach niskiego napięcia średniej mocy (prąd od kilku do kilkunastu ampe-rów) jako materiału stykowego używa się najczęściej mosiądzu. W obwodach dużej mocy (prąd od kilkunastu do kilkudziesięciu amperów) używa się miedzi.
2.61. W przypadkach szczególnie trudnych warunków pracy styków (aparatura trak-