img006

8

8

Rzecze buj-tur Wsiewołod do brata:    ⁷⁵

„ Jednoś ty mi jasne słońce świata I Swiatosławicy myśmy oba.

Każ ty siodłać rącze konie bułane,

Moje w Kursku stoją osiodłane,

Znasz wiciądzów kurskicłi — woje krzepcy! ¹⁵⁰ Pod trąbami bojowymi chowani,

Pod szłomami ukołysani,

Ostrzem włóczni karmieni w kolebce.

Znają oni jary, drogi kręte,

Prężne luki mają naciągnięte,    “⁵

Szable ostre i pełne kołczany.

Sami, jako wilcy, w polu skaczą,

Kniaziom sławy, sobie chwały patrzą,

— Z nimi pójdziem gromić Połowczany⁶'.

Wstąpił wtedy Igor w złote strzemię,    ⁹⁰

Szczerym polem jedzie przez ruską ziemię.

Słońce mrokiem zastąpiło mu drogę.

Burza ciągnie, noc jęczy na trwogę,

Świstem leśna zwierzyna gada,

Ptaki zgania w trzepocące stada.

Zawył Dziw nad drzewami wrzaskiem,

w. 79. Kursk — leży także nad brzegiem rzeki Sejm. w. 80. miciądze — bohaterowie, rycerze, w. 93—95. W oryginale: „Noe, jęcząc mu burzą, pobudziła ptaki; w pobliżu rozległ się świst zwierząt", w. 96. Dziro — postaci mitologicznej o tej nazwie nie znają ruskie źródła historyczne. Wspominają go tylko pieśni ludowe b. gubernii ołonieckiej. Por. także ukraińskie ftHBO i polskie „dziwo”.

*

9

Każe słuchać ziemi nienaskiej:

Słychać Dziwa w Korsuniu, Su różu,

Skrzeczy Dziw Posulu, Pomorzu,

A i Wołdze szerokiej świszczę,    ¹⁰⁰

A i tobie, Tmutorokańskie bożyszcze!

Już Połowcy niebitą ścicżą v Ku Wielkiemu Donowi bieżą.

Krzyczą wozy ich o północy,

Rzekłbyś — łabędzie spłoszone...    ¹⁰⁵

Spieszno księciu stanąć nad Donem, fi

Na dębach stado ptasie Rychłą się klęską pasie,

Grożą, srożą się wilki ponuro.

Orły klekotem — gości    ¹¹⁰

Zwołują na wojów kości, bisy zajadle warczą Na purpurowe tarcze...

O, ziemio ruska! jużeś ty za górą!

w. 98. Suroż — dzisiaj Sudak (na Krymie).

w. 99. Posule — kraje nad rzeką Sutą.

w. 101. Tmutorokańskie bożyszcze — w oryginale „tmutoro-kański bałwan", jakiś kamień na pograniczu Tmuto-rokania. Jeszcze w w. XVIII stały tam dwa ogromne posągi, pochodzące z IV w. przed naszą erą, poświęcone bóstwom Sanergu i Astarie. Tmutorokań — miasto na półwyspie Tamańskim, wpierw bizantyńskie, a od w. XI ruskie. W r. 1111 zajęli je Połowcy. Ośrodek wysokiej kultury, zarówno w czasach starożytnych, jak też ruskich.

w. 114. Częsty w poemacie refren poetycki.

Bibl. Nar. Ser. U. Nr 50 (Słowo o wyprawie Igora)    (