Audio Kurs
W celu ułatwienia wymowy do przyimka dodaje się samogłoskę e:
ve dne (w ciągu dnia), beze mne (beze mnie).
proto - dlatego protoże - ponieważ że - że
kdyż - kiedy, gdy kdyby - gdyby ktery/a/e - który lale
a - i, a ale - ale taky - również tedy - więc nebo - albo, lub, czy potom - potem jestli - jeśli, czy
Oto przykłady zastosowań spójników w zdaniach:
Pojedu na hory, jestli budę snih. (Pojadę w góry, jeśli będzie śnieg.)
Nemużu, protoże nemam ćas. (Nie mogę, ponieważ nie mam czasu.)
W języku czeskim, aby utworzyć przeczenie należy posłużyć się przedrostkiem ne-(należy go wstawić przed czasownikiem w formie twierdzącej), np: ne + mam = nemam (nie mam) ne + mużu = nemużu (nie mogę) ne + kupuju = nekupuju (nie kupuję)
Uwaga! ne- z czasownikiem w języku czeskim piszemy łącznie.
Forma trzeciej osoby liczby pojedynczej czasownika byt jest nieregularna:
ty nejsi vy nejste
on, ona, ono nem oni, ony, ona nejsou
W czasie przeszłym przedrostek ne- łączy się z czasownikiem w formie czasu przeszłego, np.:
volal jsem - nevolal jsem (nie telefonowałem)
W czasie przyszłym i formach strony biernej ne- łączy się z formą czasownika byt, np.:
budu spat - nebudu spat (nie będę spać)
Warto też poznać podstawowe przeczenia:
ne - nie nikam - nigdzie
nikdo - nikt nikdy - nigdy
nic - nic żądny - żaden
nikde - nigdzie
W języku czeskim proste pytania (na które można odpowiedzieć za pomocą jednego słowa: tak lub nie) powstają przy zastosowaniu odpowiedniej intonacji. Zachowują szyk zdania twierdzącego, np.:
Pujdeme do kina. (Pójdziemy do kina.) - Pujdeme do kina? (Pójdziemy do kina?)
Inny rodzaj pytań tworzymy dzięki wyrażeniom pytającym, np.:
kdo? - kto ?
co? - co?
kolik? - ile?
ktery? - który?
jaky? - jaki?
jak dlouho? - jak długo?
kde? - gdzie?
proc? - dlaczego ?
kam? - dokąd ?
kdy? - kiedy?
odkud? - skąd ?
jak? - jak? w jaki sposób?
np. Jak se jmenujeś? - Jak się nazywasz? Kolik je hodin? - Która jest godzina?
• ł