img038 (37)

Międzynarodowa ochrona praw człowieka. Zarys 127

* *

*

Oceniając rolę OB WE w zakresie ochrony praw człowieka, należy mieć na uwadze to, że iestpowołana do działań prewencyjnych i ostrzegawczych. W zakresie ochrony praw człowieka mechanizmy jej implementacji nie zawierają sztywnych i długotrwałych procedur właściwych konwencjom międzynarodowym, nie są one również tak sformalizowane. Powstawały w odpowiedzi na konkretne sytuacje i zapotrzebowanie, a nie na podstawie z góry powziętej koncepcji. Tym samym pozwalają na szybką reakcję i przeciwdziałają przerodzeniu się napięć w

konflikty otwarte.__________

"Jednakże właśnie z uwagi na ten aspekt, tzw. cichej dyplomacji, trudno jest jednoznacznie ocenić skuteczność działań podejmowanych w jej ramach. Wiele z nich zapewne zapobiegło otwartym konfliktom, ale precyzyjne wyważenie, na ile wpłynęło na to działanie konkretnych instrumentów OB WE, a na ile inne czynniki, jest niezwykle trudne. Jedno jest pewne, podejmowane .działania nie zapobiegły konfliktom w byłej Jugosławii, w Kosowie, natomiast zdały egzamin w Macedonii. Można z tego wysnuć wniosek, że OB WE nie jest skuteczna, kiedy już konflikt wchodp-wfazę otwartego, wręcz zbrojnego działania.

W zakresie ochrony praw człowieka OBWE podchodzi w sposób całościowy -obejmuje również sprawy humanitarne, kontakty międzyludzkie, demokrację, praworządność. Zawiera w swoim zakresie prawie cały rzeczowy katalog praw człowieka, który jest otwarty na nowe prawa. Jest to zarazem system mocno upolityczniony. Wyraża się to tym, iż prawa człowieka pozostają w ścisłej więzi 'zlcwestiami bezpieczeństwa, sprawami gospodarczymi i innymi wynikającymi ze współzależności. Powoduje to, że odmowa współpracy w jednej sferze pociąga za sobą utrudnienia lub zerwanie takiej współpracy w innych dziedzinach.

Organizacja i jej standardy mają ogromne znaczenie dla państw powstałych na gruzach ZSRR - zwłaszcza tych, które nie są objęte regionalnym systemem ochrony praw człowieka, czyli kraje Azji Środkowej. Choć właśnie w tych krajach dochodzi najczęściej do łamania praw człowieka. Podobnie jak w przypadku innych organizacji międzynarodowych skuteczność OBWE zależy od poparcia jej członków - państw.

Pytania kontrolne

•    Jakie są podstawowe cele OBWE?

•    Co obejmuje ludzki wymiar OBWE?

•    Jakie są organy wyspecjalizowane w dziedzinie ludzkiego wymiaru?

•    Jakie są zadania Wysokiego Komisarza do spraw Mniejszości Narodowych?

•    Jaki jest mechanizm stojący na straży przestrzegania zobowiązań podjętych w procesie KBWE/OBWE?

•    W jakiego rodzaju ochronie praw człowieka specjalizuje się OBWE?