img047 (20)

Kwas azotawy nie istnieje w stanie wolnym, a w wodnych roztworach, szczególnie bardziej stężonych, w wyższej temperaturze nie iest trwały — ulega reakcji dysproporcjonowania i rozpada sie z wydzieleniem kwasu azotowego i tlenku azotu.

3HNO,

HNO, + 2N0 + H,0

dowego, który w kwaśnym środowisku reakcji przechodzi w kwas-azotawy-jceagu- ij jący następnie z amina. Dla uniknięcia strat kwasu azotawego należy miareczko- \y wanie prowadzić powoli, kroplami, a nie strumieniem, płynu.,—aby stężeńk, .kwasu    Al/")¹

azotawego w roztworze nie było zhyt dużej Zwykle chłodzi się również mieszaninę    ~

reakcyjną do temperatury poniżej 15°C, ponieważ w niższej wolniej zachodzLrpzpad ł- &,-N kwasu azotawego i równocześnie zwiększa się rozpuszczalność gazowych, czynnych postaci kwasu azotawego obecnych w roztworze dzia

Z tego względu

:ii:

N,0₃

NO + NO,

Przy analizie niektórych amin, wolniej ulegających dwuazowaniu, kjonieczne jest prowadzenie oznaczenia w temperaturze pokojowej, albo nawet nieco wyższej, ponieważ błąd wynikający tu ze strat kwasu azotawego jest mniejszy, niż z faktu niedoprowadzenia reakcji do końca. Rozkład związku dwuazoniowągo do fenolu zachodzący w wyższej temperaturze nie wpływa na wyniki ilościowego^znaczenia [42].

Koniec reakcji dwuazowania można wyznaczyć elektromejjtycznie: potencjo-metrycznie przy zastosowaniu elektrody platyn )wej i kalomelowej alTTO ampero-metrycznie metodą do tzw. martwego punktu stosując elekt/odę platynową spolaryzowaną. Obie te metody są dokładniejsze i szyjpsze niż użycie papierka jodoskro-biowego.

• Stosowany do miareczkowania 0,1 M roztwón azotyniJ sodowego jest trwały, jego miano nastawia się najczęściej (m. in. wedłuą FP IV używając kwasu sulfa-nilowego jako substancji podstawowej.

W niniejszym podręczniku, dla ułatwienia, przy ozn; czeniach metodą azoty-nową gramorównoważnikiem, nazywamy umownie lięzbęj ramów substancji, która reaguje z ,1000 cm³ 1 M roztworu azotynu sodowegc

af

Metodą azotynową oznacza się większość pierwszórzi dowych jednoamin aromatycznych oraz niektóre dwuaminy aromatyczne, któreś eagują ilościowo z kwasem azotawym. W analizie farmaceutycznej metoda azotanowa ma zastosowanie do oznaczania większości sulfanilamidów oraz innych piWwszorzędowych amin aromatycznych. Jeżeli grupa aminowa jest zachowana, należyta przed oznaczeniem uwolnić drogą kwaśnej hydrolizy. Związki mające grupę NO,\pożna oznaczać tą metodą po redukcji do grupy NH₂.

Przy oznaczaniu jednoamin gramorównoważnikiem jest zawsze T "gT?»*>cz; steczka substancji oznaczanej, w przypadku dwuamin gramorównoważnikiem j ¹/₂ gramocząsteczki.

)&>is