img210

200

200

„Pierwszym krokiem na drodze do realizacji projektu jest sporządzenie planu pracy zawierającego rodzaje przedsięwzięć, kolejność ich wykonywania i podział zadań między członków grupy. Plan taki powinien być przedstawiony nauczycielowi, by ten mógł się zorientować, jak uczniowie zamierzają pracować, czy plan jest logiczny, czy ma szansę powodzenia. Natomiast sposób sporządzenia planu jest dowolny.” [82]

Przed realizacją projektu możemy ustalić z uczniami, że każda grupa wyznaczy sprawozdawcę, który np. raz w tygodniu będzie relacjonował aktualny stan prac nad projektem, postępy i napotkane trudności grupy, aby można wspólnie z całą klasą zaradzić pewnym pojawiającym się problemom.

Końcowym rezultatem pracy uczniów nad projektem powinien być raport - sprawozdanie z wykonania projektu (zwłaszcza działania lokalnego). Sprawozdanie jest pisemnym opracowaniem projektu (zaleca się, aby każdy uczeń wykonał własne sprawozdanie, nawet jeśli jest to projekt grupowy). Przed przystąpieniem do pisania sprawozdania powinna odbyć się konsultacja z nauczycielem i przedyskutowanie planu owego sprawozdania. W pełnym rozwinięciu sprawozdanie składa się z 10 części [82]:

•    strona tytułowa (tytuł, autorzy, klasa...),

•    spis treści (informujący o strukturze, rozdziałach),

•    streszczenie (kwintesencja projektu uwypuklająca najważniejsze jego osiągnięcia - pewnego rodzaju reklama projektu),

•    podziękowania dla osób, które pomogły w realizacji projektu,

•    wstęp uzasadniający wybór tematu, określający cele, uwarunkowania i główne problemy projektu,

•    część główna (tu m.in.: analiza literatury, przedstawienie istniejących rozwiązań, propozycja rozwiązania w ramach projektu, analiza wyników, opis dojścia do rozwiązań, wykaz przedsięwzięć, które doprowadziły do określonych efektów w projekcie),

•    rekomendacje (propozycje działań wynikających z wniosków, propozycje zastosowania projektu w praktyce),

•    załączniki (wzory ankiet, zestawy wyników, kalkulacje...),

•    bibliografia (wykaz materiałów źródłowych, z których korzystano przy realizacji projektu).

Konkretny wytwór pracy - plakat, album, model itd. łączy się z prezentacją (przed klasą, szkołą) i dyskusją (wyjaśniającą ewentualne wątpliwości pozostałych uczniów i nauczyciela). Prezentacja ma za zadanie nie

tylko zapoznanie widzów z projektem, ale także przekonanie uczniów, że warto było poświęcić na jego realizację czas i wysiłek, że jest on przydatny i wartościowy. Prezentacja uczy umiejętności publicznego prezentowania siebie, grupy i własnych dokonań w sposób ciekawy i przekonujący. Przy projektach grupowych dobrze by było, aby wszyscy członkowie brali udział w prezentacji, jest to korzystne dla samej prezentacji, bo sprzyja urozmaiceniu, utrzymaniu tempa i koncentracji uwagi widzów.

Ocena pracy. Szczególnie istotna (a może najważniejsza) jest prezentacja (pokaz) projektu, gdyż często wielotygodniowy wysiłek uczniów oceniany jest na podstawie np. kilkunastominutowej prezentacji efektów pracy.

Ocena projektu, zwłaszcza gmpowego, może powodować wiele wątpliwości gdyż tmdno wyzbyć się subiektywizmu u oceniającego i nieodpartej chęci oceniania za wysiłki, dlatego dobrze byłoby wcześniej z uczniami wypracować kryteria oceny. Znawcy metody projektu proponują zobiektywizowanie oceny przez współudział w ocenianiu niezależnej osoby. Ocenie można poddać następujące elementy:

•    stronę merytoryczną projektu, a w niej adekwatność projektu do sformułowanego tematu i celów, ujęcie tematu, wykorzystanie różnorodnych źródeł informacji, oryginalność,

•    estetykę wykonania, trwałość, pomysłowość,

•    ocenę samej prezentacji, w tym czytelność i przejrzystość celów, komunikatywność, inne dodatkowe czynniki sprzyjające uczeniu się innych uczniów, nie przygotowujących tego projektu (np. oddziaływanie na zmysły),

•    ocenę raportu końcowego, w tym poprawność językową, brak błędów, atrakcyjność ujęcia,

•    ocenę przebiegu pracy w małych grupach i indywidualnego wkładu wszystkich członków - podziału zadań, terminowość wykonania, zaangażowanie, wzajemną pomoc i współpracę.