img349

234

28. ŻYWIENIE TRZODY CHLEWNEJ

28.1. Cel

Celem ćwiczenia jest zapoznanie sludentów z zasadami żywienia poszczególnych grup produkcyjnych stada trzody chlewnej Enzymatyczne trawienie u świń i mała pojemność przewodu pokarmowego (27 I dla świń a dla bydła np 3301) wymaga dużej koncentracji i wysokiej strawności składników odżywczych w dawce pokarmowej Strawność substanqi organicznej w dawce dla świń nie powinna być niższa niz 80%

28.2. Niezbędne składniki pokarmowe w żywieniu świń

Z uwag; na rolę jaką odgrywaią w organizmie zwierzęcym składniki pokarmowe można je podzielić na następujące zasadnicze grupy

a)    składniki energetyczne węglowodany, tłuszcze, białko występujące w nadmiarze,

b)    składniki budulcowe :

organiczne - białko, aminokwasy, egzogenne kwasy tłuszczowe (linolowy, linoleno-wy, arachidonowy),

nieorganiczne - makroelementy (wapń, fosfor, magnez, potas, sód, chlor, siarka zelazo);

c)    substanqe biologicznie czynne: witaminy, mikroelementy (pierwiastki śladowe);

d)    inne substancje (antyodżywcze): lignina, barwniki, garbniki, alkaloidy, glikozydy akilorezorcynole, inhibitory trypsyny, glukozynolany i inne.

28.2.1.    Węglowodany i tłuszcze

Węglowodany w postaci skrobi i cukru są najliczniejszą grupą związków w paszach roślinnych i dlatego są głównym źródłem energii chociaż ich wartość energetyczna jest ponad dwukrotnie mniejsza niz tłuszczu, a białko ma wartość pośrednią Zawartość tłuszczu w paszach roślinnych jest niewielka (w granicach 2-4%), dlatego tez ich rola jako źródło energii jest znacznie mniejsza niz węglowodanów Dla świń niezbędne są egzogenne kwasy tłuszczowe które budują tłuszcz strukturalny u zwierząt

28.2.2.    Białko i aminokwasy

Białko paszowe jest źródłem aminokwasów do syntezy podstawowego składnika orga nizmu zwierzęcego białka

Z ponad 20 aminokwasów występujących w białku paszowym organizm świń me potrafi syntetyzować około 10 Są to aminokwasy egzogenne (arginina, fenyloalanina, histydyna izoleucyna. leucyna, lizyna, metionina, treonma, tryptofan, walina), które muszą być dostarczone świniom w takim stosunku ilościowym i jakościowym aby odpowiadał genetycznie uwarunkowanej sekwencji aminokwasów w tworzonym białku ustrojowym. Białko organizmu budowane jest do poziomu tego aminokwasu, który znajdu je się w minimum, aminokwas ten nazywamy ograniczającym W paszach gospodarskich najczęściej ograniczającymi aminokwasami są lizyna metionina, tryptofan i treonina Wartość odżywczą białka można określić liczbowo metodami chemicznymi (na podstawie zawartości aminokwasów egzogennych) lub w testach na zwierzętach Określo na na zwierzętach tzw wartość biologiczna białka' wyraża się liczbą określającą ilość białka wytworzonego w organizmie ze 100 g białka paszowego Wysoką wartość biologiczną i optymalne wykorzystanie białka warunkują:

-    odpowiednia ilość i właściwe proporcje aminokwasów egzogennych w dawce,

-    zgodna z zapotrzebowaniem wartość energetyczna dawki;

-    pokrycie zapotrzebowania świń na składniki mineralne i witaminy

Najwyższą ilością i jakością b>ałka charakteryzują się pasze zwierzęce

28.2.3.    Włókno surowe

W skład włókna surowego wcnodzą węglowodany strukturalne pochodzenia roślinnego, głównie celuloza hemiceiuloza i lignina Ulega ono tylko bakteryjnemu rozkładowi i u świń trawione jest w jelicie grubym. W dawkach pokarmowych dla świń udział włókna surowego powinien być niewielki (2-5%). W większych ilościach, obniża spożycie paszy oraz zmnejsza strawność składników pokarmowych i wartość energetyczną dawki Wzrost o 1% zawartości włókna surowego w suchej masie paszy zmniejsza strawność substancji organicznej o 1,65%.

28.3.    Pasze stosowane w żywieniu świń

Najbardziej ogólnie pasze można podzielić na Objętościowa-rrr^

Trescrwe

Dodatki paszowe

energetyczne

białkowe witaminy

makro i mikroelementy aminokwasy stymu'atory wzrostu

28.3.1.    Zielonki

Zielonki naóżądo pasz objętościowych soczystych W żywieniu świń majązastoso wame tylko młode zielonki, które mają mniej włókna. Stosowanie zielonek może by< opłacalne w żywieniu loch prośnych i młodych zwierząt hodowlanych Natomiast me sć w stanie pokryć wysokiego zapotrzebowania tuczników i loch karmiących na białko energię Zielonki są cennym źródłem witamin B, K. E t betakarotenu oraz składników mineralnych

Susze i siano są to produkty konserwacji zielonek W trakcie suszenia następuj? duże straty składników pokarmowych a zwłaszcza przyswajalnych węglowodanów białka i karotenów.

28.3.2.    Okopowe

Są to pasze z grupy objętościowych soczystych i podobnie jak zielonki zawieraj? dużo wody (75-90%). jednak mająmaio vdókna i białka natomiast dużo skrobi i sacharozy (50 80% suchej masy). Są ubogie w wapń i fosfor zawierają dużo potasu. W żywieniu świi stosuje się parowane lub parowane i kiszone ziemniaki (surowe zawierają solamnę, i także żle trawiona jest surowa skrobia)