IMGb65

połączenia wielowypustowc przedstawia się na rysunkach w sposób uproszczony, zgodnie z normą PN-79/M-OI133.

Obliczanie połączeń wielowypustowych równoległych. Średnicę wewnętrzną d wału wielowypustowcgo wyznacza się na podstawie obliczeń wytrzymałościowych wału, pomijając istnienie wypustów. Po dobraniu połączenia wg powyższych norm sprawdza się wartość nacisków powierzchniowych. Zakładając, że siła F działa w połowic wysokości wypustów, wyznacza

się średnią średnicę D_ir =* —i z wzoru na moment obrotowy oblicza się

wartość siły F

(5.2)

2 Mo I 4Af, D„ | D+d

Nawet przy dokładnym wykon jiiu wypustów i rowków różnice ich wymiarów w granicach tolerancji (zwłaszcza szerokość wypustów i podziałka) powodują, że nie wszystkie wypusty przenoszą jednocześnie obciążenie. Dlatego do obliczeń przyjmuje się, że obciążenie przenosi tylko 75% powierzchni wypustów i naciski powierzchniowe oblicza się z warunku

(5.3)

I

^P 1 0,7 5A„ • I - n

w którym:

K *

D-d

2

—    czynna długość styku wypustu z piastą,

—    wysokość powierzchni styku jednego wypustu z piastą (w ob

liczeniach pomija się ścięcia i zaokrąglenia wynikające ze względów technologicznych), n — liczba wypustów

K — naciski dopuszczalne (dla słabszego materiału), obliczane z zależności k₉ = z • k_c\ wartości współczynnika z są podane w tabl. 5.1.

PRZYKŁAD 5.2. Dobrać połączenie wielowypustowc dla walu o średnicy d 56 ram, obciążonego momentem obrotowym Af„ = 1,8 kN • m, na którym osadzone będzie spoczynkowe koło zębate o długości piasty l₉ » 120 mm. Materiał wału i koła: stal 45 ulepszona cieplnie. Sprawdzić połączenie z warunku na naciski.

Rozwiązanie

Zgodnie z zaleceniem, dla połączeń spoczynkowych stosujemy serię lekką i wg normy PN-63/M-850I5 przyjmujemy: d = 56mm, D - 62 mm, n - 8. Obliczamy silę F

F =

4 M

4 • 1.8

D-\-d ** 3,067-1-0,056 “ ^{61,02 kN 8 61 000 N} Ustalamy: I j _ iłrii I , _mm

97

Części maszyn — 7