Kronika Wielkopolska (1)

i czyny podziwu godne i dzielne — osobliwie czcigodny ojciec ksiądz Wincenty, niegdyś biskup krakowski, i wielu innych — jednak ponieważ wspominając w pismach swoich niektórych książąt Polski, zwłaszcza panującego obecnie króla Przemyśla¹, pomijają, jak widać, jego rodowód, dlatego jest rzeczą konieczną cofnąć się do rodziców jego, aby podług imion i ziem oznaczyć przodków tegoż oraz innych książąt i władców królestwa pol-s kiego. Aby zaś jasna zwięzłość pisania udostępniła zapamiętanie zdarzeń* wsparty pomocą Boga wszechmogącego zacząłem pisać krótko o królach, władcach i książętach, a także o ich potomkach według tego, czego dowiedziałem się z polskich roczników historycznych², co zobaczyłem w różnych metrykach rozmaitych kościołów³; a niektóre szczegóły poznałem i przekazałem pamięci na podstawie opowiadania Polaków starszej generacji, którym dobrze znane były owe wypadki wojenne i dzieje⁴. Najpierw więc zobaczmy, skąd pochodzili królowie polscy.

Mianowicie za czasów króla Aswera itd.

imię Pańskie. Amen. Jakkolwiek dziejopi- mne rpisy sowie Lechitów, którzy teraz nazywają się Polakami od bieguna północnego lub inaczej nazywali się Polanami od grodu Polanowa leżącego w kraju Pomorzan, dość obszernie i zgodnie z prawdą opisali i przez pisemne świadectwo przekazali wiecznej pamięci swoich potomnych pochodzenie królów i książąt polskich oraz ich dzieje i czyny podziwu godne i dzielne — osobliwie czcigodny ojciec ksiądz Wincenty, niegdyś biskup krakowski, i inni — jednak ponieważ wspominając w pismach swoich niektórych książąt Wielkopolski, zwłaszcza Przemyśla, króla tegoż kraju, pomijają jak widać jego rodowód, dlatego jest rzeczą konieczną cofnąć się do jego rodziców, aby podług imion i ziem oznaczyć przodków tegoż i innych królów, książąt i władców rozległego królestwa polskiego, czyli Lechitów.

A ponieważ Polaków nazywa się Lechitami, wypada zbadać, skąd takim mianem ich nazywają⁵.

45

1

Przemysł II, ks. wielkop. od 1273 r., koronowany na króla 25 VI 1295, zgładzony 8 II 1296. Jeżeli przyjąć starszeństwo redakcji H, to zdanie to określa czas redagowania Kroniki.

2

^sAnnales Polonorum historiae — pod tym tytułem autor cytuje być może najstarszą wersję R. małopolskich, zaginiony R. franciszkański.

3

   Metrica lub matrica, kopiariusz dokumentów, księga uposażenia.

4

   Kronikarz istotnie podał w wielu miejscach szczegóły nie znane z innych źródeł.

5

W tym miejscu rozpoczyna się obszerny ekskurs etymologiczny i geograficzny, tzw. interpolacja słowiańska.

Jej przynależność do redakcji podstawowej jest dyskusyjna.