76
5tnta
c) niewłaściwy dobór elektrod,
d) niewłaściwa technologia procesu spawalniczego.
Tlia podstawie badań makroskopowych można również ocenić szerokość poszczególnych stref w złączu spawanym. Strefy te związane są ze zmianami struktury mikroskopowej złącza spawanego^Rysunek 3.3 przedstawia układ tych struktur w złączu spawanym z podziałem na strefy. Szerokości stref zmieniają się w znacznych granicach. Zależą
/
one zarówno od wielkości spawanych elementów, jak i metody i jej parametrów spawania.
3-5-2- Pobieranie próbek do badań makroskopowych złącz spawanych
Pobieranie próbek do badań makroskopowych wiąże się z częściowym lub całkowitym uszkodzeniem badanego przedmiotu spawanego. Wielkość próbki zależy od grubości łączonych elementów, gdyż w każdym przypadku musi" cna obejmować: całą spoinę, strerę wpływu ciepłą, fragment materiału spawanego. Szerokość próbki nie ma istotnego wpływu na wynik badania i zwykle pifzyjmuje się ją w granicach 10*15 mm- Należy przy tym pamiętać, że zbyt duże próbki utrudniają późniejsze ich przygotowanie i dokumentację wyników badania.
Przy kontroli jakości ważn konstrukcji spawanych, jak zbiorniki i rurociągi ciśnieniowe czy dźwignice, wykonuje się dodatkowo tzw. płyty próbne (kontrolne) o odpowiednich wymiarach, złożone z odcinków metalu rodzimego i spawane w tych samych warunkach, tymi samymi środkami, którymi wykonano konstrukcję. Wymiary płyty próbnej zależą od liczby i rodzaju próbek, które z niej należy pobrać, co na ogół ustala się w warunkach technicznych wykonania i odbioru. Przy kontroli Już pracujących zbiorników, kotłów lub rurociągów o dużych średnicach, jeżeli nie wykonano płyt próbnych, żądany fragment materiału o średnicy około 25*40 mm wycina się za pomocą wiertła rurowego lub przez wiercenie otworów stycznych do obwodu próbki. Uzyskany w ten sposób materiał służy do sporządzenia próbki metalograficznej, wytrzymałościowej,oraz do analizy chemicznej. Powstały otwór zakrywa się przez przyspawanie nakładki.