lichtarski (54)

108 4. Potencjał i diufadnołć gospodarem prttdłiębiorUwł

Należy podkreślić, iż optymalizacja struktury kapitałowej przedsiębiorstwa wiąże się bezpośrednio z maksymalizacją wartości rynkowej firmy, która z kolei jest jednym z podstawowych kryteriów i miar oceny efektywności jej działania.

W polityce kształtowania kapitału przedsiębiorstwo winno się kierować rentownością zastosowania kapitału łącznego i kapitału własnego. Poziomem rentowności kapitału są zainteresowani przede wszystkim właściciele przedsiębiorstwa, gdyż poziom ten wskazuje na siłę dochodową przedsiębiorstwa, tj. zdolność przynoszenia dochodu z zastosowanego kapitału [4]:

,    ,    zysk netto (lub zysk brutto)

rentowność kapitału Masnego ---kapilał~własty-'

rentowność kapitału łącznego

zysk netto ₊ odsetki od (lub zysk brutto) kapitału obcego kapitał łączny

Porównanie rentowności kapitału własnego z rentownością kapitału łącznego pozwała na ocenę tzw. efektu dźwigni finansowej. Dla przedsiębiorstwa ważne jest kształtowanie się poziomu i udziału środków właściciela i (zewnętrznych) kredytodawców. Wykorzystanie obcych środków do pomnażania zysków jest wskazane do poziomu nie zagrażającego równowadze firmy. Jeżeli stopa oprocentowania (odsetek) kapitału obcego będzie niższa od stopy rentowności kapitału łącznego, przedsiębiorstwo będzie miało korzyść finansową w postaci pozytywnego efektu dźwigni finansowej w kształtowaniu struktury kapitału i w takim razie osiąga większy zysk aniżeli przy zastosowaniu wyłącznie kapitału własnego. W rezultacie rentowność kapitału własnego rośnie tym silniej, im mniejszy jest jego udział w łącznym kapitale przedsiębiorstwa. Natomiast efekty dźwigni finansowej będą negatywne, jeżeli stopa oprocentowania kapitału obcego będzie wyższa od stopy rentowności kapitału łącznego W tym przypadku, im wyższy będzie wskaźnik zaangażowania kapitału obcego, tym bardziej będzie obniżała się rentowność kapitału własnego.

W literaturze przedmiotu przedstawiane są różne sposoby mierzenia efektu dźwigni finansowej [8, s. 43 i n.].

Najczęściej spotyka się wzór:

efekt dźwigni finansowej *

rentowność kapitału własnego rentowność kapitału łącznego

Dla podanego tu wzoru wartości wskaźnika większe od jedności świadczą o pozytywnym efekcie dźwigni finansowej. Wartości niższe od jedności wskazują na występowanie negatywnego efektu dźwigni finansowej, czyli na niekorzystną strukturę kapitałów przedsiębiorstwa.

Zwraca się uwagę, że teoria finansów nic jest w stanie określić uniwersalnej formuły, która umożliwiłaby wyznaczenie najkorzystniejszej dla danej firmy struktury kapitałowej i zapewniła zarówno optimum zyskowności własnych kapitałów, jak i rozsądną skalę ryzyka. Jest ona bowiem zależna od wielu złożonych czynników, ulegających ciągłym zmianom, w tym także trudnych do dostatecznie dokładnego przewidzenia zmian koniunktury gospodarczej [2, s. 72].

Literatura

[1]    Bednarski L. fi ul): Analiza ekonomiczna w przedząbioritwU Wrocław: AE 1993.

[2]    Bied W, '/.zrządzanie finansami przediiebioritwa Warszawa: Stowarzyszenie Księgowych w Police. 1991

[3] Buk R: Efektywna# ekonomiczna proce# w reprodukcji środków trwałych w przemy tle Katowi-ce AE 19*9 Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej w Katowicach.

[4]    Buk R: Kształtowanie struktury kapitału „Przegląd Organizacji'' 1994 nr 6.

[53 Gabnuewicz Wj Rozwój przedsiębiorstw przemysłowych i Jego ocena w gospodarce rynkowej. Poznań: AE 1991 Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu - icria 11. Prace Doktorskie i Habilitacyjne z. 120.

[6]    Goidniki J W_ Cykl łyda organizacji. Warszawa: PWE 1989.

[7]    Janasz W: Zarządzanie kapitałem trwałym przedsiębiorstwa w gospodarce rynkowej. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński 1993.

[8]    Kiziukiewicz T., Sawicki K.: Sprawozdawczo# i informacje finansowe dla menedżera. Wrocław: „Ekipen” 1993

[9]    Obłój K_ Strategia organizacji Warszawa: PWE 1998.

[10]    Podstawy rachunkowości. Pod redakcją KSiwickiego Warszawa' PWE 1994.

[11]    Porter Mil; Strategia konkurencji. Metody analizy sektorów i konkurentów Warszawa PWE 1992

[12]    Potencjał pracy w przedsiębiorstwie. Praca zbiorowa pod redakcją M Gablety. Wrocław: AE 1998.

[13]    Saint* Manę Gj Kierowanie małymi i MM przedsiębiorstwami Warszawa Polteat 1993.

[14]    Towarnicki H. Strategia inwestycyjna przedsiębiorstwa. Wrocław: AE 1998.

przedsiębiorstwa

4.2.1. Cechy kapitału intelektualnego

Kapitał intelektualny przedsiębiorstwa to zasoby fundamentalnej wiedzy i umiejętności. dzięki którym przedsiębiorstwo osiąga przewagę konkurencyjną. W dobie kończącej się epoki industrialnej informacja oraz unikatowa wiedza i umiejętności coraz częściej decydują o losach przedsiębiorstwa. Inwestowanie w kapitał