Jeżeli analiza zaprezentowanych w tab. 2 czynników nie pozwoli na jednoznaczny wybór któregoś z wariantów, konieczne jest sięgnięcie do metod rachunkowości zarządczej.
2.1. Charakterystyka rynku dóbr przemysłowych
Proces zakupu dóbr zaopatrzeniowych przez przedsiębiorstwo z wielu powodów różni się od procesu zakupu dokonywanego przez indywidualnych konsumentów. Wynika to z faktu, że rynek środków produkcji ma swoją specyfikę, której wyrazem są następujące cechy:
- Liczba podmiotów jest znacznie mniejsza w porównaniu z rynkiem dóbr konsumpcyjnych.
- Podmioty rynku będąc ogniwem łańcucha dostaw są zawsze jednocześnie odbiorcami i dostawcami towarów.
- Liczba rodzajów towarów nie jest mniejsza niż na rynku dóbr konsumpcyjnych.
- Łączna wartość ewidencyjna obrotu towarowego jest większa na rynku dóbr przemysłowych.
- Wartość poszczególnych transakcji oraz dostaw jest nieporównywalnie większa.
Powyższe cechy wywołują określone skutki i przekładają się na konkretne zachowania podmiotów rynku zaopatrzeniowego. W związku z tym:
- mniejsza jest elastyczność cenowa popytu na środki produkcji, nie ma anonimowości między sprzedawcą a nabywcą,
- powiązania między stroną kupuj ącą a sprzedającą są względnie stałe, poparte często wieloletnimi umowami,
• ze względu na mniejszą liczbę podmiotów prawdopodobieństwo ograniczenia działania mechanizmu rynkowego jest większe,
- znaczne ilości towarów mogą być dostarczane w ściśle ustalonych terminach, zgodnie z koncepcją just-in-time,
- odmienne są czynniki kształtujące popyt (np. normy techniczne)31.
11 M. Urbaniak: Marketing przemysłu. PWE, Poznań 2001.