metody pracy z grupą w poradnictwie zawodowym stronab 63

7. wolnym lempcm pracy, połączony z pragnieniem zrobienia ..czegokolwiek”, aby pobudzić grupę do działania.

Prowadzący powinni obserwować uważnie stan swoich emocji. Kiedy doświadczają silnych przeżyć związanych z ojrorem grupy, nie powinni ich ignorować i zamiast tego próbować skoncentrować sic na relacji /. grupą. Podzielenie sic swoimi reakcjami z uczestnikami może być ważnym doświadczeniem: określi ich styl reagowania bez pomijania konfliktu, bez obwiniania czy krytykowania innych za ich słabości. Umożliwi uczestnikom doświadczanie szerszego i konstruktywnego kontaktu z prowadzącymi

Zadania prowadzącego w stadium przejściowym (faza ścierania się) zmierzają do stymulowania efektywnej współpracy w grupie poprzez:

•    uczenie uczestników, jak ważne jest rozpoznawanie sytuacji konfliktowych i gruntowne ich ..przepracowanie”,

•    pomaganie uczestnikom w odkrywaniu własnych wzorców obronnych w sylu acji konfliktu, walki i konfrontacji.

•    uczenie uwzględniania oporu w swoich zachowaniach wobec innych członków grupy.

•    modelowanie postaw i zachowań poprzez otwarte traktowanie wszelkich form krytyki, także wobec własnej osoby,

•    uczenie się rozumienia problemowych zachowań uczestników bez „etykieto wania",

•    |H>maganie uczestnikom w osiąganiu równowagi pomiędzy wzajemną zależnością a wyodrębnieniem ról i poczuciem niezależności.

•    zachęcanie uczestników do wyrażania myśli i uczuć związanych z tym, co aktualnie dzieje się w grupie.

•    zapewnienie grupie równowagi między wsparciem, akceptacja i konfrontacją.

Jeśli grupa rozwija sic dalej, osiąga kolejne stadium - stadium konstruktywnej

współpracy (etap normowania i działania). W tej fazie kształtuje się spójność grupy, wzajemne wsparcie, zaufanie i współpraca, członkowie grupy dysponują energią do podejmowania samodzielnych działań. Prowadzący ma zadanie angażowania całej grupy w pracę nad rozwiązywaniem problemów grupowych i pojedynczych osób. Zachęca uczestników do samodzielnego działania, weryfikacji wiedzy i umiejętności, których się nauczyli, w praktyce. Teraz grupa ma poczucie wzajemnej więzi i nic musi opierać się na autorytecie prowadzącego. Komunikacja pomiędzy członkami grupy jest intensywna. Rolą prowadzącego jest wspieranie działań opartych na współpracy i modelowanie zachowań zmierzających do integracji na głębszym poziomie rozwoju relacji interpersonalnych.

Według Schneider Corey i Corcy (2002) zadania prowadzącego na tym etapie pracy grupy to:

•    kontynuacja modelowania pożądanych zachowań, szczególnie konstruktywnych konfrontacji oraz ujawniania na bieżąco własnych reakcji wobec grupy.

•    zapewnienie równowagi między wsparciem a konfrontacjami,

•    opisywanie znaczenia wzorców zachowań uczestników tak. aby byli w stanic podjąć głębsze poszukiwania własnych zasobów i rozważyć alternatywne sposoby zachowań,

•    wspieranie gotowości uczestników do przenoszenia zachowań na codzienne sytuacje życiowe.

•    wspieranie ich w zwracaniu uwagi na to. czego chcą od grupy i wyraźnym proszeniu o to, co jest im potrzebne,

•    poszukiwanie nowych tematów i wspólne rozwiązywanie problemów,

•    zachęcanie uczestników do ćwiczeń i wykorzystywania nowych umiejętności.

•    wzmacnianie zachowań, które zwiększają poziom spójności grupy.

•    zwracanie uwagi na rozwój i ugruntowanie norm grupowych,

•    pomaganie uczestnikom we wprowadzaniu zmian we własnym zachowaniu i działaniu.

‘Stadium końcowe (etap separacji) zamyka pracę z grupą. Głównym celem prowadzącego w tej fazie jest zapewnienie takiej struktury pracy, która umożliwi uczestnikom sprecyzowanie znaczenia ich doświadczeń i pomoże im w przeniesieniu zdobytej wiedzy i umiejętności na sytuacje z codziennego życia (Schneider Corcy. Corey, 2002). Zadania prowadzącego powinny więc koncentrować się na:

•    wspieraniu uczestników w radzeniu sobie z uczuciami, jakie mogą pojawić się w związku z zakończeniem wspólnej pracy,

•    zapewnieniu uczestnikom możliwości powiedzenia o niezakończonych sprawach. związanych z grupą i zajęciu się nimi.

•    wzmacnianiu zmian dokonanych przez członków grupy.

•    zapewnieniu informacji o źródłach pomocy i umożliwienie zorganizowania grup wsparcia,

•    pomocy uczestnikom w określaniu, jak mogą zastosować w praktyce konkretne umiejętności.

•    stworzeniu okazji do podzielenia się konstruktywnymi informacjami zwrotnymi.

•    zastosowaniu narzędzi ewaluacyjnych umożliwiających ocenę pracy grupy.

W pracy z grupą, niezależnie od fazy jej rozwoju, ważną techniką, umożliwiającą zaprezentowanie i weryfikację poglądów dotyczących określonego problemu

63