ności, których skutkiem jest utrata prawa własności do majątku.
datkowi nie stawia wymogu uprzedniego wydania decyzji (art. 108 S 3 OrdPU).
Postępowanie w przypadku odpowiedzialności osób trzecich sprowadza się w zasadzie do ustalenia, czy zachodzą przewidziane w OrdPU przestanki odpowiedzialności osoby trzeciej, a jego stroną będzie nabywca nieruchomości. Zbywca nieruchomości, którego zaległość podatkowa bezpośrednio dotyczy, nie jest stroną postępowania, mimo iż przedmiotem odpowiedzialności osoby trzeciej jest obowiązek wykonania jego zobowiązania podatkowego. W postępowaniu tym nie będą uwzględniane zarzuty osoby trzeciej dotyczące powstania obowiązku podatkowego czy też ich wysokości. W praktyce może to oznaczać, iż nabywca będzie odpowiada! za zobowiązanie podatkowe określone w oczywiście wadliwej decyzji, która nie została zweryfikowana w trakcie postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym.
W tej sytuacji niewielką pociechą dla nabywcy będzie fakt, iż postępowanie w sprawie jego odpowiedzialności będzie zawieszone do dnia uprawomocnienia się decyzji dotyczącej określenia zobowiązania podatkowego zbywcy nieruchomości (art. 201
S 1 pkt 5 OrdPU), zaś egzekucja wobec nabywcy może być wszczęta dopiero wówczas, gdy egzekucja z majątku zbywcy okazała się w całości lub w części bezskuteczna (art. 108 S 4 OrdPU).
Art. 109 S 1 OrdPU przewiduje odpowiednie stosowanie przepisów art. 29, 33, 33a, 34 S 1, 41 S 1 OrdPU. Oznacza to, że należność powstała w wyniku wydania decyzji o odpowiedzialności osoby trzeciej może być zabezpieczona na jej majątku zastawem skarbowym oraz hipoteką na takich samych zasadach jak w przypadku podatnika nierealizują-cego swoich zobowiązań podatkowych, przy czym w przypadku osób pozostających w związku małżeńskim zabezpieczenie może zostać dokonane również na majątku wspólnym. Inną konsekwencją odpowiedniego stosowania wspomnianego art. 33 OrdPU jest to, iż należność osoby trzeciej może zostać zabezpieczona na majątku nabywcy jeszcze w trakcie postępowania, a przesłanką jego dokonania będzie uzasadniona obawa organu podatkowego, że zobowiązanie nie zostanie wykonane, w szczególności gdy osoba trzecia nie uiszcza wymagał-, nych zobowiązań o charakterze publicznoprawnym i dokonuje czyn
Co może zrobić nabywca, aby uniknąć odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe zbywcy?
Odpowiedź na to pytanie zawiera art. 112 S 6 OrdPU stwierdzający, że nabywca nie odpowiada za zaległości podatkowe, które nie zostały wykazane w zaświadczeniu o wysokości zaległości podatkowych zbywającego. Przy czym podkreślić należy, iż musi to być zaświadczenie, o którym mowa w art. 306g OrdPU, wydane z uwzględnieniem przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z 24.12.2002 r. w sprawie zaświadczeń wydawanych przez organy podatkowe (Dz.U. Nr 240, poz. 2067). Zgodnie z powołanymi przepisami, zaświadczenie wydawane jest na żądanie nabywcy zgłoszone na piśmie z podpisem notarialnie poświadczonym, a w przypadku podmiotów prowadzących działalność gospodarczą zgoda nabywcy musi być opatrzona podpisem i pieczęcią właściwą dla prowadzonej działalności. Posiadanie przez nabywcę zaświadczania wydanego w innym trybie nie chroni go przed odpowiedzialnością. Dotyczy to zwłaszcza zaświadczenia o niezalc-ganiu w podatkach lub stwierdzającego stan zaległości, wydanych na podstawie art. 306e OrdPU. Posiadanie przez nabywcę właściwego zaświadczania zwalnia go nie tylko z odpowiedzialności za zobowiązania powstałe do dnia wydania zaświadczania, ale także przez pewien czas po jego wydaniu, a przed zawarciem umowy przenoszącej własność. I tak, okres ten wynosi 30 dni od dnia wydania zaświadczenia, w przypadku gdy nieruchomość wchodzi w skład zbywanego przedsiębiorstwa, zaś w przypadku gdy nieruchomość była składnikiem majątku - 3 dni.
Pamiętajmy - nabywając przedsiębiorstwo, zorganizowaną część przedsiębiorstwa, w skład których wchodzi nieruchomość, starajmy się o zaświadczanie. Sprawdzanie, czy nasz kontrahent nie ma zaległości podatkowych, powinno wejść w krew w taki sam sposób jak sprawdzanie stanu księgi wieczystej.
• Nieruchomości C. H. Beck ■ Nr 4 ■ Kwiecień 2004