Stal
FORMY BUDOWLI
NOWE FORMY KONSTRUKCYJNE
stropowymi otrzymuje się szczególnie lekkie, a jednocześnie solidne, otwarte różnorodne formy przestrzenne —> ©. Lekkie, otwarte hale z małą liczbą słupów i dużym wysięgiem dachów mają najczęściej konstrukcję stalową lub aluminiową -» ©
Budowle wykonane całkowicie ze stali mają lekką formę z prawie niezauważalną konstrukcją słupów -> ©. Tylko wyjątkowo zezwala się na stosowanie stalowych słupów bez osłon —> ©. W połączeniu z widocznymi na zewnątrz stalowymi belkami
Żelbet
zaniami dla żelbetu są układy ptytowo-belkowe (żebra, podciągi) -> ©, układy trzonowe dla budynków wysokich -> © i niskich
©, a także stropy grzybkowe -» ©
segmentami -> ©, łupina podłużna ©, łupiny poprzeczne -> ©, lub szeregi łupin z ukośnymi podporami -> ©.
Z uwagi na wymagania ochrony przeciwpożarowej w wielu budynkach stosuje się otuliny konstrukcji stalowych, co upodabnia je do konstrukcji żelbetowych -»©. Natomiast typowymi rozwią-
Dachy łupinowe
© Arch.: O. Niemeyer
Przestrzenny rozkład naprężeń w powłokach umożliwia stosowanie żelbetowych konstrukcji łupinowych: kopuła ze ściętymi
Konstrukcje wiszące stosowane były już w czasach pierwotnych do pokonywania dużych rozpiętości -> © Namiot cyrkowy jest najbardziej znaną lekką formą przekrycia wisząc-go -> ©. Linowe przekrycia wiszące w połączeniu z żelbe-
W naszej epoce forma architektoniczna zaczyna ponownie rozwijać się z konstrukcji budowli. Na jej kształt wpływa nie tylko dobór materiałów zgodny z prawami statyki, lecz także istota nowoczesnej struktury i poszukiwanie odpowiedniego dla niej wyrazu architektonicznego, indywidualnie dla każdego zadania towymi sztywnymi elementami podporowymi tworzą budowle ekonomiczne i ekspresyjne w swej formie architektonicznej -» ©, dające możliwości uzyskania dużych rozpiętości -*• © projektowego. Decydujące znaczenie ma tu poszukiwanie formy wynikającej z konstrukcji, w przeciwieństwie do epoki eklektyzmu na przełomie XIX i XX w., kiedy to znane formy wykonywano w przypadku każdej konstrukcji i materiału (kamień, drewno czy też gips) jako formy wyłącznie dekoracyjne
40