new 13

28 2. Charakterystyka gwintów znormalizowanych

2.1.4. Specjalne walcowe gwinty metryczne o zarysie trójkątnym

Pewnymi odmianami gwintów walcowych o zarysie trójkątnym, w których średnice znamionowe wyrażone są w milimetrach są gwinty rowerowe i gwinty do rurek instalacyjnych stalowych.

Gwinty rowerowe o średnicach znamionowych od 2 do 34,8 mm określa norma PN-65/S-46001. Można je stosować wyłącznie do części rowerowych. W gwintach rowerowych (rys. 2.5) charakterystycznymi wymia

H-- 0.866 P

Rys. 2.5. Gwint rowerowy

rami są średnica znamionowa oraz liczba podziałek z na długości 25,4 mm

Zarys znamionowy na wierzchołkach i w bruzdach gwintu

p

wewnętrznego i zewnętrznego jest zaokrąglony promieniem r= . Na

o

wszystkich średnicach gwintu zachodzi pasowanie suwliwe (położenie pól tolerancji gwintu wewnętrznego jest H i gwintu zewnętrznego h). Dla zewnętrznych średnic gwintu wewnętrznego D, nie ustala się odchyłki górnej. Szeregi tolerancji średnic od 4. do 9. zależą od rodzaju i ważności części rowerowej.

Gwinty te oznacza się symbolem Rw. Pełne oznaczenie gwintu składa się z symbolu gwintu i średnicy znamionowej. Średnicą znamionową jest średnica zewnętrzna zarysu gwintu d w mm zaokrąglona do pierwszego miejsca po przecinku. I tak na przykład gwint o średnicy d = 28,226 mm oznacza się: Rw 28,2.

Gwinty do rurek instalacyjnych (rys. 2.6) o wymiarach znamionowych od 7 do 47 mm obejmuje norma PN-70/E-02502. Gwinty te stosowane są w instalacjach elektrycznych. Wymiarem znamionowym gwintu jest średnica wewnętrzna rurki, na której nacięty jest gwint zewnętrzny. Aby rurek instalacyjnych zbytnio nie osłabiać stosuje się wyjątkowo małą głębokość skręcenia H!=0,4767P. Taka mała głębokość (w stosunku do podziałki P) wynika z bardzo dużego kąta zarysu gwintu a=80°. Mała głębokość skręcenia wynika również i stąd, że podziałki gwintu odpowia-

Rys. 2.6. Gwint do rurek instalacyjnych stalowych

dają gwintom drotonozwojnym. W gwintach tych istnieje tylko jeden podstawowy szereg wymiarowy, w którym określonej średnicy znamionowej odpowiada jedna podziałka. Wszystkie średnice gwintu tolerowane są suwliwie (H/h). Pola tolerancji średnic gwintu wewnętrznego T_D, T_d i T_D są takie same i dla zakresu wielkości znamionowych od 7 do 16 mm wynoszą 15 pm, a dla wymiarów znamionowych od 21 do 48 mm — 25 pm. Dla tych samych zakresów tolerancje gwintu zewnętrznego T_d, T_d i T_dj są równe odpowiednio 20 pm i 30 pm. Wierzchołki i bruzdy gwintu zaokrąglone są promieniem r=0,107P.

Gwinty do rurek instalacyjnych oznacza się symbolem P. Pełne oznaczenie składa się z symbolu i średnicy znamionowej np. P16.

2.2. Gwinty calowe walcowe

Do gwintów walcowych o zarysie trójkątnym, w których wielkości znamionowe wyrażone są w calach należą:

3”

1)    gwinty calowe (Whitwortha) o średnicach od w do 4" objęte normą PN-54/M-02025,

2)    gwinty Whitwortha drobnozwojne o średnicach od 20 do 500 mm (PN/M-02026),

i

3)    gwinty rurowe walcowe o średnicach od i* do 6 cali (PN-79/ /M-02030).

Gwintów Whitwortha (zwykłych i drobnozwojnych) nie należy stosować w nowych konstrukcjach. Można je stosować jedynie przy wytwa-