W ostatnich latach zanotowano zanik warstwy ozonowej w niektórych obszarach. Przyczyną jest emisja freonów i innych gazów zawierających Cl i Br. Związki te ulegają rozpadowi na wysokości ~ 20 km i dlatego przyczyniają się do rozpadu ozonu.
Reakcj a fotochemiczna -powstanie ozonu:
Tlen cząsteczkowy pod wpływem promieniowania nadfioletowego ulega rozbiciu na tlen atomowy, który później na nowo łączy się z O2 (O2 O + O, O2 + O -> O3)
W warunkach naturalnych istniał stan równowagi warstwy ozonowej. Został zachwiany w ostatnich dekadach przez emisję zw. chem. Mało ozonu nad równikiem, a dużo nad biegunami jest skutkiem działania prądów powietrza w strato sferze (odwrotnie niż wynikało by to z warunków insolacyjnych). Na półkuli północnej maksymalna zawartość ozonu następuje na wiosnę, minimalna na jesień.
Zawartość O3 w troposferze wzrosła w ostatnich latach, co jest zjawiskiem szkodliwym. Powyżej 30 ppb O3 wywołuje zaburzenia w fotosyntezie oraz podrażnienia dróg oddechowych.
Dziura ozonowa ma powierzchnię 26mln kwadratowych (Antarktyda)
ZANIECZYSZCZENIA ATMOSFERY
-gazowe
-ciekłe
-stałe
Atmosfera z zanieczyszczeniami przypomina aerozol. Pyły i innego rodzaju zanieczyszczenia wyniesione na większą wysokość ponad strefę chmur mogą być zawieszone w powietrzu nawet kilkanaście i więcej miesięcy.
NATURALNE zanieczyszczenia:
Pyły kosmiczne, aerozole (morskie), pyły (lądowe — litologiczne), gazy i pyły wulkaniczne, mikroorganizmy (bakterie, zarodniki roślin, pyłki kwiatowe), martwe okruchy organizmów roślinnych i zwierzęcych.
ANTROPOGENICZNE zanieczyszczenia:
Pyły, dymy, N02, C02, S02, CO, NH3, substancje organiczne, kwasy, związki fluorowe PODZIAŁ ATMOSFERY
Homosfera -część atmosfery ziemskiej, sięgająca do ok. 80-90km n.p.m. w której skład powietrza nie zmienia się z wysokością, z wyjątkiem zawartości pary wodnej, ozonu i dwutlenku węgla. Heterosfera -część atmosfery Ziemi rozciągająca się w górę od ok. 80-90km n.p.m. W heterosferze wraz ze wzrostem wysokości zmienia się skład chemiczny i maleje masa cząsteczkowa gazów tworzących atmosferę.
TROPOSFERA -część atmosfery ziemskiej najbliższa powierzchni planety: ok. 17-18km nad równikiem, 10-12km w strefie umiarkowanej i do 7km nad biegunami. Wraz z wysokością spada temperatura (0,5°C/100 m), górna granica:
-70°C, -80°C w strefie międzyzwrotnikowej (przez cały rok)
-45°C nad biegunem w lecie i -70°C zimą
Troposferę oddziela od warstwy położonej nad nią, stosunkowo cienka warstwa przejściowa zwana tropopauzą.
3