Podmiotami zwolnionymi z tego podatku są np.: Skarb Państwa, Narodowy Bank Polski, jednostki budżetowe, fundusze celowe, przedsiębiorstwa międzynarodowe, jednostki samorządu terytorialnego w zakresie dochodów własnych, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, fundusze emerytalne i inwestycyjne.
Obowiązek podatkowy i jego zakres zależy od miejsca siedziby podatnika. Podatnicy mający siedzibę lub zarząd na terytorium RP podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (jest to tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy). Jeżeli podatnik nie ma siedziby lub zarządu na terytorium RP, wówczas podlega obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów osiągniętych w RP (tzw. ograniczony obowiązek podatkowy).
Podatnicy obowiązani są do prowadzenia ewidencji rachunkowej w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy.
/-
Podatek obliczany jest zazwyczaj od dochodu rozumianego jako łączny przychód pomniejszony o koszty uzyskania tego przychodu - a więc od zysku przedsiębiorstwa.
W ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych przewidziano także zwolnienia przedmiotowe z opodatkowania, np.: działalność organizacji pracodawców i partii politycznych - w części przeznaczonej na cele statutowe, dochód z tytułu prowadzenia szkół w części przeznaczonej na cele szkoły, dochody narodowych funduszy inwestycyjnych, dochody sportowych spółek akcyjnych w części przeznaczonej na ich działalność sportową, dochody osób prawnych, których celem statutowym jest działalność w sferze pożytku publicznego.
Stawka podatku od osób prawnych wynosi obecnie 19%. Rozliczenie podatku następuje po zakończeniu roku podatkowego.
Podatki można klasyfikować według kryterium podziału dochodów podatkowych między państwo a samorząd. W oparciu o to kryterium wyróżniamy:
- podatki państwowe, np.: VAT, akcyza,
- podatki samorządowe: podatek od nieruchomości, środków transportu, rolny, leśny, od spadków i darowizn, opłata miejscowa, opłata uzdrowiskowa, opłata od posiadania psów,
- podatki wspólne: podatek dochodowy od osób fizycznych i podatek dochodowy od osób prawnych.
Rozdział IV. Finanse przedsiębiorstwa turystycznego
177