Obraz4 (11)

Tabela 59

Charaktaryetczne parametry węglowodorów parafinowych C_t-C*

Węglowodór	Temperatura wrgenia	Temperatura krytygzna	Ciśnienie krytyczne UŹbI-
Metan	-1*1,5	- 82,5	4,6
Stan	- M,«	35,0	4,9
Propan	- 42,6	96, •	4,2
Ixobutan	- 11,7	135,1	3,6
n-Butan	- 6,5	152,0	3,#

(która w cala rozdzielenia poddaje alg niakotemparaterowej rektyfikacji), przy czym aetan jako jedyny akladnik pozoataje w tych warunkach w fazie gazowej.

Ky«. 92. Zastosowanie metanu w syntezie organicznej

4.2.2. Kierunki petomysłowano wykorzystania

W szeregu homologicznym węglowodorów parafinowych metan wykazuje najmniejsza aktywnoSó chemiczna. Do celów syntezy organicznej meten ■otna ;xuiytkować będt bezpośrednio, poddaJgc go takim reakcjom, jak chlorowanie, nitrowanie, utlenianie Łtp., bgdi pośrednio, przekaztal-cajac go w gaz ayntazowy, który moZna następnie przarablaó metodami opisanymi w p. 4.1 (rya. 92).

¹ w wyniku chlorowania metanu gazowym chlorem otrzymuje elf mieszaninę jego ahloropochodnych (rya. 93). Przez dobór odpowiedniego etoeunke molowego reagentów - metanu Ł chloru - motna uzyskać produkt o przewetajgeoj ilości jednej s chloropochodnych metanu.    ,

Chlorek metylu CH_aCI (temp. wrz. -24%) Jest bezbarwnym, palnym ga-itm. Stanowi ninkowrzgey rozpuszczalnik, czynnik chlodzgcy 1 czynnik me-tylujgcy (np. otrzymywanie metylocelulozy). Chlorek motylu w wyniku reakcji ,z krzemem tworzy dinotylochlorosllan, który, poddany hydrolizie, przekształca się w dimetyloallanodiol - monomer atoaowany do produkcji olejów, amorów i tworzyw silikonowych i

2 CHaCi • ss -- <ch₃)₃s ;ci,    ^lła. <ch₃)₃s;(oh), .

Chlorek metylenu CH_aCl_a (temp. wrz. 40°C) wykorzystywany jeat jako rozpuszczalnik tworzyw sztucznych (estry celulozy, polichlorek winylu, kauczuk), tłuszczów i olejów. Ma właściwości narkotyczne.

Chloroform CMCI₃ (temp. wrz. 61%) jeat rozpuszczalnikiem alkoholi, tłuszczów, olejów. Żywic, kalafonii i kauczuku. Sluty do ekstrakcji i oczyszczania peniayliny i innych antybiotyków. Mn właściwości narkotyczna. Przechowuje się go w butelkach ’z ciemnego szklą,' gdyt pod wpływem światła i tlenu atmosferycznego rozkłada się z wydzielonicm silnie trującego foagenui

CHCI₃ ♦ i O, -- COCI, * MCI -

Tetrachlorek węgla CCl_%(temp. wrz. 76%) Jeat rozpuszczał niklem olejów, tłuszczów i żywic wykorzystywanym m.in. w pralniach chemicznych i do odtłuszczania powierzchni motali. Stanowi środek gaazgcy (gaśnica tatr owe). Ze względu na malę reaktywność i niezbyt wysoka temperaturę wrzenia wykorzystywany jest jako środowisko reakcyjne dla wielu procesów chemicznych. Stanowi półprodukt do otrzymywania freonów - środków ziębiących do urzgdzoh chłodniczych.

Produktem nitrowania metanu Jest nitrometan CH,NO, - bezbarwna, o-lsista ciecz o temp. wrz. 101°C. Reakcję przeprowadza się działajęc parami kwasu szotowego na metan w temp. 400°C. Nitrometan atoaowany Jeat jako rozpuazczainik tłuszczów, wosków i aatrów celulozy oraz półprodukt w syntezie organicznej.

Całkowite utlenienie metanu (apaŁanie) jeat ellnie egzotermiczne i

JO*

I