Obraz2 (17)

PYTANJA

1.    Z czego się składa zaprawa zduńska i jakie są jej rodzaje?

2.    Jakie znacie rodzaje gliny? Które z nich nadają się od razu do użytku?

3.    ( :ym scbudzamy gliną tłustą, a czym natłuszczamy gliną chudą?

4.    Kiedy stosujemy zaprawą zwykłą, a kiedy ogniotrwałą?

5.    Jak przyrządza sią zwykłą zaprawą zduńską?

III. CEGŁA

1. Wyjaśnienia wstępne

Wnętrze pieca wykonujemy z cegły. Cegła ma kształt prostopadłościanu spłaszczonego o prostych krawędziach. Formuje się ją

Rys. 4. Nazwy węższych powierzchni cegły: 1 — główka, 2 — wozówka

Rys. 5. Sposoby ułożenia cegły: a) na płask, b) na rąb, c) na sztorc

z gliny i wypala. Węższe powierzchnie w cegle mają swoje nazwy, a mianowicie powierzchnia 1 nazywa się główką, powierzchnia 2 — wozówką (rys. 4).

Ułożenie cegły największą powierzchnią do poziomu określa się jako położenie na płask (rys. 5 a). Ułożenie cegły średnią powierzchnią do poziomu nazywa się położeniem na rąb (rys. 5b). Ułożenie zaś cegły najmniejszą powierzchnią do poziomu — położeniem na szto rc .(rys. 5 c).

Części cegły mają swoje odpowiednie nazwy. 3/4 cegły nazywa się trzykwaterówką (rys. 6 a); 1/2 cegły otrzymane przez przecięcie prostopadłe do najdłuższej krawędzi jest nazywane połówką zwyczajną lub poprzeczną (ryą, 6b); 1/2 cegły przecięte równolegle do najdłuższej krawędzi nazywa się połówką po-

dłużną lub paskiem (rys. 6 c); 1/4 cegły jest to tzw. kwa-terówka (rys. 6 d).

Zdunowie nazywają trzykwaterówkę dziewiątką, połówkę zwyczajną — szóstką, zaś kwaterówfeę — trójką.

2. Cegły zwykłe 1 ogniotrwałe

Zależnie od materiału, z którego wyrobiono cegłę, rozróżniamy cegłę zwykłą i o gnio tr w a ł ą. Cegłę zwykłą nadającą się do budowy pieców nazywamy p i e c ó w k ą.

Cegła zwykła wyrobiona jest z gliny ceglarskiej i ma kolor od żółtego do ciemnoczerwonego. Na piecówki nie nadają się cegły

żółte (zawierają związki wapnia)

i zbyt silnie wypalone (źle łączą się z zaprawą).

c) pasek, d) kwaterówka

Rys. 6. Części cegły: a) trzykwa-terówka, b) połówka poprzeczna,

Wymiary cegły. Według^{1 2 3 4 5} PN/B-02355 wymiary cegły zwykłej: długość 250 mm, szerokość 120 mm

Rys. 7. Zależność między długością i szerokością cegły

1

wysokość 65 mm. Jednakże wciąż jeszcze spotykamy cegły o wy

2

miarach mniejszych lub większych. Są to cegły produkowane dawniej (z zapasów lub rozbiórki).

3

Wymiary cegły ogniotrwałej: długość 250 mm, szerokość 120 mm

4

i wysokość 65 mm lub też wymiary 220 X 110 X 50 mm. Wymiary cegły są tak dobrane, aby przy układaniu w różnych kierunkach cegły dobrze się wiązały. Na przykład dwie szerokości z zastosowaniem spoiny 10 mm dają w sumie długość cegły (rys. 7).

5

Zdunowie nazywają układanie ściany z cegieł na płask — murowaniem na szóstkę, zaś ściany z cegieł na rąb — murowaniem na trój k. ę.