Obraz41 (3)

barwy mogą być większe niż w gatunku II. Dopuszcza się również kafle o częściowo słabszym lub mocniejszym wypalaniu szkliwa oraz małe wybrzuszenia. Trzeci gatunek kafli też nie może mieć braków w czerepie.

Poza tym niezależnie od gatunku lico kafla powinno być w kształcie prostokąta o prostych wyraźnych krawędziach i płaskiej powierzchni. Dolne krawędzie- kafli wieńcowych lub stępkowych powinny być zaokrąglone d 'posżkliwionę. Szkliwo powinno ścdśle przylegać do czerepu. W ga/tunkach I i II szkliwo kryjące nie może posiadać rys włoskowatych czyli tak zwanego „ceku“. Natomiast w szkliwach przezroczystych rysiki włoskowa te są dopuszczalne.

Przy uderzeniu kafel powinien wydać dźwięk czysty a nie stłumiony lub głuchy.

4. Cegła zwykła piecowa i ogniotrwała

W budownictwie ogólnym używaine są przeważnie trzy rodzaje cegły; a) cegła ręczna lub maszynowa o kształtach prosto-

Cegła i płyty ogniotrwałe rętezych części pieców i trzonów kuchen-

nych, np. komór paleniskowych. Jako cegłę ogniotrwałą stosuje się m. in. cegłę boksytową z gliny o zawartości soli glinu (aluminium).

5. Zaprawy różne i ich stosowanie

Do zapraw zalicza się wszystkie ciastowate mieszanki materiałów wiążących, które mają łączyć ze sobą (wiązać) w całość poszczególne układane kamienie, cegły lub kafle. Do powszechnie używanych w budownictwie zapraw należą zaprawy wapienna, cementowa, wapienno-cementowa, gipsowa, gliniana, glino-cemen-towa i in.

Zaprawy gliniane używane są w zduństwie przy budowie pieców i trzonów kuchennych, pieców przenośnych itd. Zaprawa do typowych robót zduńskich powinna składać się z gliny zwykłej tzw. „piecówki", bez kamieni, marglu i innych domieszek organicznych. W przypadku gliny zbyt tłustej, trzeba ją odchudzić uprzednio przesianym piaskiem kwarcowym lufr mączką ceglaną. Dobrze wyrobiona glina ma jednolitą konsystencję, plastyczność i przyczepność. Należy pamiętać, że dobre urobienie zaprawy jest warunkiem przyczepności jej do kafli i cegieł, a zatem warunkiem trwałości i mocy wykonywanego pieca lub trzonu kuchennego.

Zaprawę ogniotrwałą należy jnieszać w stosunku 1:3 lub 1:4 to jest, jedna część objętościowa gliny ogniotrwałej nie wypalonej i trzy części szamotu drobno mielonego, (szamot jest to glina ogniotrwała wypalona w wysokiej temperaturze i drobno zmielona). W częściach narażonych na wysokie temperatury np. paleniska, należy w każdym wypadku murować na zaprawie chudszej tj. 1:4.

Zaprawę glinocementową przygotowuje się mieszając 1 część cementu marki „250" i 7 części dobrze odchudzonej mączką ceglaną gliny o uziamieniu od 1—2 mm. Przy tynkowaniu kotłów pralniczych czy trzonów piecowych ceglanych należy uprzednio obszyć je dość rzadkim płótnem jutowym, zanocować gęsto spinkami z drutu o średnicy 1—1,5 mm i tynkować dość rzadką zaprawą, postępując identycznie jak przy tynkowaniu murarskim.

Najwygodniej i najlepiej urabiać zaprawę na rozłożonym pomoście z desek o powierzchni 3 m^a lub w skrzyniach do mieszania zapraw wapiennych. Typową zaprawą murarską pr/y robotach