Graniczna wartość przewodności molowej przy limc—►O charakteryzuje zdolność przewodzenia prądu przez elektrolit Równocześnie należy pamiętać, o jakich cząstkach mówi ilość podana w molach. Wynika to wprost z definicji mola w układzie SI i np. dla kwasu siarkowego mamy:
Siły międzyjonowe wpływają dwojako na prędkość wędrówki Mamy do czynienia z efektem elektroforetycznym i z efektem czasu ref (rys. 4.4).
A(H2S04) = 2A H2S04
W zakresie bardzo małych stężeń roztworów elektrolitów spełnione jest na ogoł empiryczne równanie Kohlrauscha:
A = A° - kyjc
(4.37)
gdzie k jest stałą empiryczną. Tym samym zależność A = /(N/c) jest liniowa, co umożliwia wyznaczenie A° przez ekstrapolację do c—»0. Do roztworów słabych elektrolitów można stosować klasyczną teorię Arrheniusa, wprowadzając w pierwszym przybliżeniu stopień dysocjacji a wyrażony przez stosunek:
A
(4.38)
Stąd już blisko było do sformułowania przez Ostwalda prawa rozcień-czeń pozwalającego na obliczenie przybliżonej nietermodynamicznej stałej dysocjacji. W przypadku roztworów binarnych elektrolitów (1-1) spełniona jest zależność:
R\*. 4.4. (A) Efekt elektroforetyczny. Jon porusza się w kierunku przeciwnym niż at jonowa. (Bj Efekt relaksacyjny skończonego czasu wymaga odtworzenia a' jonowej podczas ruchu jonu. Wtedy środek ciężkości jonu me pokrywa środkiem atmosfery jonowej
W przypadku efektu elektroforetycznego jony pociągają za sobą rozpuszczalnika, przeciwjony poruszają się w kierunku przeciwn ruchu jonu centralnego, więc obydwa ruchy wzajemnie się hamują.
Do prawa Stokesa, jako siłę /, powodującą ruch jonu, wpror siłę elektryczną z-pF stanowiącą iloczyn ładunku jonu z{ i natężę* elektrycznego. Mamy wówczas opis prędkości ruchu atmosfery jono
zfiFhc
6nri
K' =
A 2c
1-a A°(A - A°)
(4.39)
Ruchliwość elektrolityczną atmosfery otaczającej i-ty jon opisuje w
(4.40) i
W miarę zwiększania stężenia roztworu elektrolitu zmienia się wpływ sił fi oddziaływań międzyjonowych na prędkość wędrówki jonów.
Zanim sprecyzujemy ten wpływ, przypomnijmy ogólne zależności, jakie-y-• występują podczas ruchu kulistej cząstki o promieniu r (jonu) przez lepkiej środowisko (rozpuszczalnik) o współczynniku lepkości ą. Szybkość takiej T kulki (u) przenoszącej się pod działaniem siły /, definiuje prawo Stokesa:
ojojr,
gdzie /, jest siłą działającą na cząstki.
ZfiK Z,Fk 6pl 6n Natj
__Siła hamowania jest wówczas ujemną wartością — LVt. Znacznie
złożonych zależności wymaga omówienie efektu czasu relaksacji.
Określone opóźnienie (relaksacja) ruchu jonu związane jest z odt? się kulistej symetrii atmosfery jonowej wokół jonu centralnego, przesu się pod wpływem pola elektrycznego. Po oddaleniu się jonu cen zarówno zanikanie atmosfery jonowej, jak i jej ,.reinkarnacja” są niczymi funkcjami czasu. Zakończenie tych procesów (zanikanie twarzanie) jest w izw. czasie relaksacji rzędu 10“7 do 10"9 s.