Obraz7

Zieleń tras komunikacji drogowej w krajobrazie otwartym

Trasy komunikacji drogowej obejmują drogi powiatowe, drogi wojewódzkie, drogi szybkiego ruchu i autostrady. Trasom tym towarzyszą rzędy drzew przydrożnych (w likwidacji od 1972 roku). Nowe nasadzenia są przenoszone na zewnętrzną stronę przydrożnych rowów, które powinny być również obsadzane krzewami. Do zieleni tras komunikacji drogowej należą też nasadzenia wzdłuż dróg szybkiego ruchu i autostrad (w rozbudowie), a także kępy zadrzewień przełamujących monotonię widoków z dróg.

Urządzanie zieleni przy trasach komunikacji drogowej. Dla poboczy dróg obowiązują zasady obsadzania rzędowego podobne jak w obsadzaniu miejskich ulic. Dobór gatunków do obsadzania dróg w krajobrazie otwartym zawarto w wytycznych profesora Bugały, który podzielił obszar kraju na pięć stref rejonizacji klimatycznej dla poszczególnych gatunków. (Patrz rozdział „Zasady obsadzania poboczy autostrad”). Oprócz rejonizacji klimatycznej należy uwzględnić wymagania siedliskowo-glebowe gatunków (gleby suche, piaszczyste, ubogie, podmokłe, próchniczne, bagienne i torfiaste).

Celem urządzania zieleni przy trasach komunikacji drogowej jest kształtowanie estetyki krajobrazu przez rozbijanie monotonii widoków z dróg. Zadanie to jest realizowane przez tworzenie drobnych zalesień i kęp z drzew

0    powierzchni 0,1-1,0 ha na obszarach pól w sąsiedztwie dróg do głębokości

1    km od drogi, tworzenie prześwitów między kępami z wglądem w krajobraz otwarty, zamykanie wnętrz lub przesłanianie obiektów nieciekawych.

W doborze gatunków do nasadzeń należy uwzględniać walory plastyczne drzew: ich wielkość, barwę liści, jesienne przebarwianie, wymogi siedliskowe związane z jakością gleb (gleby piaszczyste, podmokłe) i odpornością na suszę (rejonizacja doboru gatunków według Bugały). Zieleń przy trasach komunikacyjnych tworzy tzw. wyspy ekologiczne rozbijające monotonię płaskiego krajobrazu rolniczego i poprawiające jego estetykę, a także pełniące ważną funkcję biologiczną w ekosystemie (remizy dla zwierząt i ptactwa).

Zieleń tras komunikacji drogowej spełnia następujące funkcje:

-    podkreśla linearność krajobrazu,

-    akcentuje zakręty i rozwidlenia (ryc. 6),

-    ogranicza przenikanie hałasu drogowego do pobliskich osiedli,

-    tworzy izolację przeciwwietrzną,

-    ochrania pola uprawne i osiedla mieszkalne przed spalinami i innymi zanieczyszczeniami motoryzacyjnymi (tlenek węgla, ołów, ciężkie węglowodory zalegające w rowach poboczy i w zagłębieniach przydrożnych).

41