Uj — prędkość obwodowa na średnicy d_1#

u_w — prędkość obwodowa na powierzchni wału (d_w).

Siła wywołana naporem cieczy zmieniającej kierunek o 90° z osiowego na promieniowy wynosi:

P₂ = P-Q-c₁    (2.101)

gdzie:

C| — prędkość wlotowa cieczy do wirnika (składowa promieniowa).

Siła P₂ skierowana jest przeciwnie niż siła Pj. Całkowity napór osiowy wynosi: P = P₁-P₂    (2.102)

Ponieważ Pj > P₂, więc kierunek działania siły nacisku osiowego zgodny jest z kierunkiem działania siły P_p a zatem przeciwny do kierunku cieczy napływającej do wirnika pompy.

W celu wyrównoważenia siły osiowej stosuje się:

—    łożyska oporowe,

—    wirniki dwustrumieniowe,

—    dodatkowe (dwustronne) uszczelnienia wirnika,

—    tarcze lub bębny odciążające.

Łożyska oporowe lub oporowo — nośne stosowane są w pompach o mniejszych rozmiarach i nieznacznych wysokościach podnoszenia, gdzie występują niezbyt duże siły osiowe. Łożyska oporowe mogą być toczne lub dla większych nacisków — ślizgowe, typu Michella.

W pompach jednostopniowych o dużych wydajnościach stosuje się wirniki dwustrumieniowe. Taka konstrukcja całkowicie niweluje siły poosiowe, ponieważ wypadkowe siły osiowe P jednej i drugiej części wirnika znoszą się wzajemnie. Nie ma tam też tarczy, na którą działałaby różnica ciśnień i siła Pj przyjmuje wartość zerową.

Rys.2.104.Szkic pompy wielostopniowej z wyrównoważonym naporem osiowym.

136