OMiUP t2 Gorski 3

6.3. OLEJE HYDRAULICZNE

W urządzeniach okrętowej hydrauliki siłowej czynnikiem roboczym jest olej hydrauliczny. Oprócz funkcji nośnika energii pomiędzy elementami układu, spełnia on również ważne zadania jako środek smarny, konserwujący i odprowadzający ciepło wytwarzane podczas pracy urządzeń.

Oleje hydrauliczne muszą charakteryzować się niżej podanymi właściwościami:

1.    małą zmiennością lepkości (duży wskaźnik lepkości) w zakresie temperatur pracy urządzenia. Powinna ona wynosić od 10 cSt w najwyższej temperaturze otoczenia do 300 cSt w najniższej. Przeciętnie przyjmuje się, że w wamnkach długotrwałej pracy ustalonej, optymalna lepkość powinna zawierać się w granicach 30 do 40 cSt, maksymalnie do 115 cSt;

2.    dobrymi własnościami smarnymi w zakresie temperatur pracy, co zapobiega zużyciu i zatarciom elementów współpracujących;

3.    małą ściśliwością;

4.    dużym ciepłem właściwym i wysokim współczynnikiem przewodności cieplnej, co sprzyja funkcji transportu ciepła przez olej;

5.    obojętnością chemiczną i własnościami konserwującymi w odniesieniu do materiałów używanych do budowy urządzeń hydraulicznych (metale, guma i różne materiały uszczelniające). Wpływ oleju na pęcznienie gumy określa punkt anilinowy. Im wyższa jego temperatura, tym mniejsza agresywność oleju w stosunku do gumy;

6.    odpornością na pienienie się, utlenianie i polimeryzację;

7.    jednorodnością struktury;

8.    trwałością własności w czasie.

Na ogół w układach hydrauliki siłowej stosowane są oleje mineralne, roślinne i mieszaniny glicerynowo-spirytusowe. Coraz szerzej znajdują również zastosowanie oleje syntetyczne. Zastępczo wykorzystywane są oleje chłodnicze, turbinowe, przekładniowe i maszynowe, jednak należy pamiętać, iż wszystkie one muszą posiadać właściwości zgodne z zaleceniami producentów urządzeń.

Podczas dokonywania przeglądów i remontów urządzeń hydraulicznych należy bezwzględnie przestrzegać czystości montażu elementów oraz zasad czystości podczas napełniania i uzupełniania oleju w instalacji. Konieczne jest także regularne sprawdzanie stanu wkładów filtrów, pozwalające na ocenę stopnia zanieczyszczenia oleju obiegowego oraz kontrolowanie barwy i przejrzystości systematycznie pobieranych próbek oleju i obserwowanie powierzchni oleju w zbiorniku (obecność piany może wskazywać na zawartość pewnej ilości wody w oleju). Okresowo należy oddawać olej hydrauliczny do analizy, w celu uzyskania informacji o dalszej jego przydatności do pracy. Wymianę oleju w instalacji powinno się przeprowadzać w okresach wyznaczonych przez producenta urządzeń z uwzględnieniem wyników analizy.

203