P1100546

36

Struktura rynku ftnan«ow#go

ntcprack rac zające jednego roku. Są co depozyty i pożyczki rynku pieniądza krajowego i rynku walutowego. Na rynku pieniężnym zatem funkcjonują pieniężne papiery wartościowe. czyli krótkoterminowe papiery dłużne: czeki, weksle, bony skarbowe, bony pieniężne i bony komercyjne, certyfikaty depozytowe (dokumenty potwierdzające dokonanie krótkoterminowej lokaty pieniężnej). Służą one do finansowania działalności operacyjnej podmiotów, głównie finansowania bieżących potrzeb w zakresie kapitału obrotowego. Zazwyczaj uzyskane na tym rynku pożyczki są zbyt małe w stosunku do potrzeb inwestycyjnych podmiotów.

Najważniejszym segmentem rynku pieniężnego jest rynek międzybankowy, ponieważ banici są głównymi jego uczestnikami (bank centralny, banki komercyjne). Oprócz banków, w obrocie na tym rynku udział biorą instytucje finansowe, brokerzy, przedsiębiorstwa i osoby fizyczne. Rozwinięty rynek międzybankowy jest jednym z warunków skuteczności ptflityki pieniężnej banku centralnego.

Bank centralny, jako bank banków, pełni główną rolę na rynku międzybankowym. Prowadzi on m.in. rachunki bieżące banków komercyjnych i rozliczenia między nimi oraz przeprowadza operacje otwartego rynku. Banki komercyjne natomiast są dawcami lub biorcami środków pieniężnych na rynku międzybankowym. Głównie obracają one instrumentami finansowymi między sobą. Za ich pośrednictwem także klienci bankowi mogą brać udział w obrocie na rynku pieniężnym (np. kupna papierów wartościowych). Natomiast brokerzy to specyficzni uczestnicy rynku pieniężnego, ponieważ ich rola polega na pośrednictwie w zawieraniu transakcji międzybankowych. Brokerzy kojarzą ze sobą banki poszukujące na rynku partnera do zawarcia konkretnej transakcji, a za pośrednictwo pobierają prowizję od banków. Istotne jest to. że można od nich uzyskać informacje dotyczące aktualnych cen pieniądza na rynku.

Międzybankowy rynek pieniężny to rynek transakcji hurtowych (wielkość pojedynczej transakcji może wynosić np. 1 min lub 5 min PLN. a często dużo więcej), które są łatwo i szybko zawierane.

Lokaty międzybankowe — jako instrumenty rynku pieniężnego — stanowią najprostszą i najczęściej stosowaną przez banki formę lokowania nadwyżek finansowych. pokrycia chwilowego niedoboru pieniężnego lub zarobku. Polegają one na przyjęciu lub udzieleniu depozytu przez dany bank innemu bankowi w konkretnej wysokości, na ustalony okres i określoną z góry stopę procentową. Oprocentowanie tych lokat zmienia się codziennie, a wyznaczane jest przez rynek na podstawie średnich notowań 15 banków i podawane przez Reutera. Na rynku krajowym są to stopy W1BOR i WIBID. Stopa W1BOR (Warsaw Interbank Offered Ratę) oznacza średnią cenę, po której banki są skłonne udzielić pożyczki. Natomiast stopa WIBID (Warsaw Interbank Bid Ratę) oznacza, ile skłonne są one zapłacić za przyjęte środki pieniężne.

Pozabankowy rynek pieniężny obejmuje segment rynku pieniężnego, na którym przedmiotem obrotu są instrumenty finansowe o terminach zapadalności do jednego roku. emitowane przez podmioty niefinansowe. a także instrumenty emitowane przez banki, ale nie trafiające na rynek międzybankowy (tzn. instrumenty, których emitentem lub nabywcą nie jest podmiot bankowy). Na pozabankowym rynku pieniężnym obraca się głównie papierami komercyjnymi przedsiębiorstw, certyfikatami depozytowymi emitowanymi przez banki i nabywanymi przez podmioty nie-bankowc oraz bonami skarbowymi Ministerstwa Finansów. Rynek papierów komercyjnych obejmuje przede wszystkim rynek krótkoterminowych papierów dłużnych (KPD). które są emitowane przez podmioty spoza sektora bankowego (przedsiębiorstwa, instytucje finansowe. Narodowe Fundusze Inwestycyjne).

Natomiast na rynku kapitałowym przedmiotem transakcji są instrumenty finansowe średnio- i długoterminowe. Pojęcia te są różnie interpretowane w Polsce i w państwach o wysoko rozwiniętym rynku finansowym. Uważa się. że instrumentami rynku kapitałowego w Polsce są instrumenty o terminie realizacji dłuższym niż jeden rok. a w innych krajach są to instrumenty o 2-4-letnim okresie realizacji