179
179
po^t zabytki horyzontu Koszidcr, tj. grupy znalezisk gromadnych datowanych w przybliżeniu na wiek XVI-
zujących do typów spotykanych na terenach Ślipka i Wielkopolski, Z broni i narzędzi znane są tylko pojedyncze okazy małych sztyletów z żeberkiem (L. Gajewski 1969, pl. 130, 4) oraz kilka siekierek z brzegami (Z. Rajewski 1957, s. 390). Skromny zestaw wyrobów metalowych kultury trzcinieckiej uzupełniają trzy złote pierścienie odkryte na cmentarzysku w Łubncj (A. Gardawski 1951, s. 18 n,).
Wyroby z krzemienia I kamienia
Reprezentowane są one przez stosunkowo małą liczbę znalezisk, choć, jak się wydaje, w dalszym ciągu podstawowymi surowcami do wytwarzania narzędzi pracy oraz broni był krzemień i kamień. Z osad ludności kultury trzcinieckiej znane są tylko pojedyncze drapacze, noże, sierpy i rozcicraczc oraz niewielkie ilości półwytwo-rów i odpadów surowcowych, z których część prawdopodobnie wykorzystywana była w charakterze narządzi. Na osadzie w Zdrójkach na powierzchni 300 m2 odkryto łącznie 130 okazów krzemieni, w tym znaczny procent łuszczni, odłupków i okruchów. Natomiast w Kurzej znaleziono zaledwie 5 krzemieni pochodzących z warstwy
Ryc. 68. Suwuzyce, woj. kieleckie. Skarb brązowy We r. Dłbrcmjiitjo. Ot. 1/3 u,
kulturowej. Podobnie nikłe ślady użytkowania wyrobów krzemiennych odnotowano na rozleglej osadzie w Złotej PióczowsJciej, gdzie na powierzchni prawie 2600 m2 wy eksplorowano zaledwie 19 krzemieni, w tym 10 narzędzi.
Z cmentarzysk znane są skrobacze, siekierki krzemienne i toporki kamienne oraz odłupki, wióry i grociki
krzemienne. Część tych zabytków stanowiła wyposażenie grobowe pochówków, inne występowały głównie w nasypach ziemnych kurhanów i warstwach ciałopalenia.
Zabytki z surowców organicznych
Jak dotychczas unikatowe są znaleziska dwóch paciorków szklanych z młodszej fazy cmentarzyska w Wernikach Górnych (tabl. LIII).
Stanowią one najmniej liczną grupę źródeł kultury trzcinieckiej. Z ozdób wymienić możemy jedynie pojedyncze zawieszki z muszli i Idów zwierzęcych oraz rzadko występujące szpile kościane i paciorki z bursztynu. Wśród narzędzi znane są motyki rogowe, szydła i igły kościane, a także gładziki lub skrobacze wykonane z kości zwierzęcych.