P1520661

malna ilość powietrza, która dostaje się do płuc przy najgłębszym wdechu i zostaje wydalona przy maksymalnym wydechu (rys. 5.4).

Powietrze pozostąjące w płucach po maksymalnym wydechu nosi nazwę powietrza zalegającego. Część tego powietrza, nosząca nazwę objętości

zalegającej zapadowej, utrzymywana jest w płucach dzięki stałemu podciśnieniu panującemu w jamie opłucnowej, a można je jedynie usunąć powodując odmę płuc. Pozostała część, której w żaden sposób nie daje się usunąć z płuc, nosi nazwę powietrza zalegającego pęcherzykowego. Dostaje się ono do płuc w czasie pierwszego wdechu. Powietrze zalegające pęcherzykowe powoduje, że wycinki płuc w wodzie nie toną. Wykorzystywane jest to do stwierdzenia czy zwierzę urodziło się martwe, czy śmierć nastąpiła po porodzie.

Powietrze pobrane przez zwierzę w czasie wdechu, zanim osiągnie pęcherzyki płucne, przechodzi przez drogi oddechowe, czyli jamę nosową, gardło, tchawicę, oskrzela i oskrzeliki, które Rys. 5.4. Pojemność życiowa stanowią ok. 1/3 pojemności oddechowej. Powie-płuc konia    trze zawarte w tym odcinku nie bierze udziału

w wymianie gazowej i nosi nazwę powietrza przestrzeni martwej (bezużytecznej). Jednakże przestrzeń ta odgrywa bardzo ważną rolę fizjologiczną, ponieważ tutaj następuje ogrzanie, nawilgocenie i oczyszczenie powietrza z pyłów.

Liczba oddechów w spoczynku zależy od wielkości zwierzęcia i intensywności przemiany materii. U konia, krowy, owcy i świni wynosi 10—20, u psa, kota, królika 20-30. Częstotliwość oddychania wzrasta znacznie w czasie wysiłku fizycznego, w stanach emocji i przy podwyższonej ciepłocie ciała. U zwierząt o ograniczonej zdolności do pocenia się, np. u psa, zwierząt z podwyższoną ciepłotą ciała lub w czasie przebywania w środowisku o wysokiej temperaturze, następuje znaczne zwiększenie liczby oddechów przy jednoczesnym ich spłycę- I niu. Umożliwia to zwiększenie parowania wody z błon śluzowych górnych dróg oddechowych i jamy ustnej, a przez to zwiększone parowanie i utratę ciepła.

5.5. Rozkład ciśnień parcjalnych

Wymiana gazowa pomiędzy powietrzem zawartym w pęcherzykach płucnych a krwią przepływającą przez płuca zachodzi na zasadzie różnicy ciśnień ęjalnych (cząsteczkowych).

130