Rozwój przednercza, pranercza i nerki (schemat Tonkowa)
1 — fałd krezki grzbietowej, 2 — kanaliki przednercza, 2a — przednercze szczątkowe, 3 — aorta grzbietowa, 4 — przewód przednercza, 5 — jelito, 6 .r- kanaliki pranercza, 6a — szczątkowe kanaliki pranercza, 7 '— przewód pranercza, 6 —=■. przewód Mtlllera, 9 — przewód "Wolffa, 10 — nerka ostateczna, 11 — moczowód, 12 — zatoka moczo-płciowa, 13 — listwa płciowa, 13a zawiązek gonady, 14 — pęcherz moczowy (wg Bielańskiego, 1962)
Pierwotne komórki płciowe, niezmiernie interesujące,
I powstają poza listewkami płciowymi, a obserwowane są najwcześniej I w szypuie woreczka żółtkowego lub omoczni, w zależności od gatunku
I badanego zarodka. Dzięki wykazaniu metodami histochemicznymt
i aktywnej fosfatazy zasadowej w pierwotnych komórkach płciowych, można było prześledzić ich drogę do zawiązka gonady w listewce płciowej (Kay, Hertig, Adams i Danziger, 1953; Chiąuoine, 1954). Od tego -czasu nieaktualny staje się pogląd wcześniejszy o powstawaniu pierwotnych komórek płciowych z nabłonka płciowego.
Pierwotne komórki płciowe (gonocyty) u ssaków są niezróżnicowane na płeć męską i żeńską. Są to komórki odróżniające się od otaczających je komórek somatycznych. Są większe, o kształcie kulistym lub nieregularnym, z dużym pęcherzykowatym jądrem. Cytoplazma w prepąra- _ fach histologicznych, barwionych hematoksyliną i eozyną jest jasna, przeźroczysta. W preparatach, barwionych metodą Gomoriego, wykazuje się, jak już wspomniano, obecność fosfatazy.
Pierwotne komórki płciowe, dzięki wypustkom cytoplazmatycznym, są zdolne do aktywnego ruchu pełzakowatego (amebowaty ruch). Prawdopodobnie do tego ruchu są prowadzone bodźcami chemotaktycznymi. Są również wysuwane przypuszczenia, że tkanki, leżące na drodze pier-