PB040750

298 Higiena I dobrostan zwierząt gospodarskich

pasożytów w gnojowicy jest bardzo zróżnicowany i zależy od gatunku p-, sożyta, rodzaju gnojowicy oraz temperatury środowiska (lab. 8.9).

Należy również zaznaczyć, że larwy pasożytów często przeżywają « przechowywanej gnojowicy i są oporne na działanie środków dczynCekcyj nych. Giną dopiero przy stężeniu wapnu palonego powyżej 5%. Zamęczysz, czona więc formami inwazyjnymi pasożytów gnojowica stanowi źródlt rozprzestrzeniania się chorób inwazyjnych.

Tabela 8.7. Częstość występowania i wrażliwość pasożytów w odchodach świń i ich zagrożenie dla zdrowia (Biirgcr i Stoye. 1978)

Pasożyt	Częstotliwość ^11	Oporność^łhl	Stopień /agro2eińi~
Pierwotniaki
lumena	♦ + +	+ 44	2 *
Halami,Uum	+ +	o	" .H
Robaki			-i
A seans	+ +	+ + 4	i
Oesophagostomum	+ +	+ +	3 “'■'j
Strongyloides	4- +	+
H\osirong\lus	4*	4 4	5 l
Trichuris	4	+ + (+)	""""I
Fasciola	4-	4 4 4	4
Stawonogi
Sarcoptes	+	?
Haematopinus	^+	O

Objaśnienia : a) + + + - regularne. + + - częste. + - przypadkowe: b) + + + - wysoka. + + - średnia. * - niska

Tabela 8.8. Częstość występowania i wrażliwość pasożytów w odchodach brojlerów i kur i ich zagrożenie dla zdrowia (Burger i Stoye. 1978)

Pasożyt	Częstotliwość	Oporność ""	Stopień zagrożenia
Pierwotniaki
Eimeria	+ + +	4 + +	1
Uisiomomis	+	+ + + ^,C
Robaki
Ascaridia	4- +	+ + +	2
Heierakis	+ +	+ + +	2
Capillaria	+ +	+ +
Stawonogi
Dermanyssus | +		7

Objaśnienia : a) + + + - regularne, + + - częste. + - przypadkowe; b) + + + - wysoka. + + -♦ - niska; c) w jajach Hetrrakis

Tafcl‘^s

.9. PrzeZywalność jaj Ascaris w różnych warunkach środowiskowych (Burger. 1984)

■' Podło Zc	Warunki \Czas prze Życia (dni)\
—Nawóz siaty	Co najmniej SO *040*C 1 19/63
—Nawóz płynny	W warunkach laboratoryjnych 8 *018 “C 1 85/65
Gnojowica	W silosach, lalo 1 75
" Gnojowica	W silosach 4 "C/10-15 *C/18-26*C 1 28
" Nawóz, płynny	W silosach 1 365
•' Nawóz świń	Nic napowietrz, silosy	365
r Osad ściekowy	Wysuszony	1.825
IfeS ściekowy i nawóz świń	W silosach	810
i Gnojowica bydła	Warunki llcnowc 35-40 *C	_15_1
Nawóz płynny	System — Licom 53 *C	V
"Nawóz bydlęcy i świński I Gnojowica świń	Bczllcnowa fermentacja 52-54 °C	V _ J
	1 Fermentacja tlenowa termofilna 55 *C 1 1

Ciyptosporidiuin parvum

Należy do pierwotniaków, których formą inwazyjną są cysty zawierające po 4 sporozoity. Wywołują biegunkę trwającą 2-3 tygodnie u ludzi oraz 15 dni u jagniąt i cieląt, po czym dochodzi do spontanicznych wyzdrowień. W trakcie infekcji dużo oocyst jest wydalanych z kalem i trafiają do gnojowicy. Chore cielę wydala do 10¹⁰ oocyst dziennie przez okres około dwóch tygodni. Starsze zwierzęta nie wykazują objawów chorobowych, ale lakżc wydalają oocysty w kale. Oocysty przeżywają na trawie w niskiej temperaturze i warunkach wilgotnych kilka miesięcy, natomiast w czasie niewielkich mrozów i słonecznych dni przez kilka dni. Z kolei dane dotyczące przeżywalności kryptosporidiów w gnojowicy w podwyższonej temperaturze są rozbieżne. Meyer (2002) uzyskiwał pełną inaktywację oocyst Cryplosporidiuni w temperaturze 50 i 59 °C w ciągu 24 godzin w trakcie napowietrzania gnojowicy. Natomiast Svoboda i wsp. (1995) twierdzi, że jużpo 15 minutach w 50 °C następuje ich pełna inaktywacja. W trakcie rozlewania gnojowicy 70% oocyst zatrzymywanych jest w powierzchniowych 5 cm gleby. Jednak ze spływami powierzchniowymi mogą być przenoszone na znaczne odległości. Źródłem zakażeń ludzi może być zanieczyszczona woda. W 1993 roku w Milwaukee 400 000 osób zainfekowało się wodą, z czego 50 osób zmarło (Hoxie i wsp., 1997). Oocysty są odporne na chlorowanie wody, w której mogą przeżywać kilka tygodni. Pierwotniaki C.bailey i C. meleagridis wykryto u 30 gatunków ptaków zarówno domowych, jak i niektórych dzikich.