PC130276

3, Potfcyka rynku |>acy w Potter    45

Niewysoki poziom deficytu budżetowego w latach dacwięćifaicM||fcli byt wynikiem, przede wszystkim, ograniczania inwestycji oraz wzrostu zobowiązań państwa (głównie wobec służby zdrowia oraz ZUS), W strukturze wydatków budżetowych rósł udział wydatków sztywnych kosztem inwestycyjnych i rozwojowych, W związku z tym wydatki budżetowe w niewielkim stopnia przyczyniały się do ograniczania bezrobocia. Korzystny wpływ miały tu jedynie (pomijając podejmowane w niewielkim zakresie inwestycje) wydatki ponoszone aa wsparcie finansowe funduszy gwarancyjnych i kredytowych, wspomagających podmioty tworzące miejsca pracy. Należy wyraźnie podkreślić, iż wydatki budżetowe w Polsce mają głównie charakter socjalny, nie wpływając na wzrost gospodarczy i zwiększenie popytu na pracę.

Polityka ograniczania deficytu budżetowego, prowadzona w Polsce w iasadi dziewięćdziesiątych, była korzystna dla równowagi makroekonomicznej. Sposób jej realizacji powodował jednak negatywne skutki dla równowagi na rynka pracy.

3.1.2, Polityka pieniężna

Polityka pieniężna w latach dziewięćdziesiątych nastawiona była przede wszystkim na zmniejszanie inflacji. Inflacja w Polsce, mierzona za pomocą wskaźnika wzrostu dóbr i usług konsumpcyjnych, w latach dziewięćdziesiątych była stosunkowo wysoka (tabela 2).

Tabela 2

Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w Polsce w latach 1990—1999

| 1990	| 1991	| 1992	| 1993 | 1994 | 1995 |		1996 |	1997 |	1998	1999
			rok poprzedni = 100					1990=100 1
I 086 |	170 |	143 |	135	132 | 128 | 120	1 ^115	1 >12	| 107	920 1

Źródło: GUS (1992; 1999c, 2000e).

Literatura ekonomiczna szczegółowo przedstawia ujemne skutki inflacji, ograniczającej możliwość przeprowadzania rachunków ekonomicznych w perspektywie dłuższych okresów, negatywnie oddziałującej na decyzje inwestycyjne, wpływającej na realne zmniejszanie się oszczędności ludności i przynoszącej wiele innych niedobrych skutków. Szerokie spektrum niekorzyści sprawia, iż przeciwdziałanie i ograniczanie inflacji stało się jednym z najważniejszych celów polityk gospodarczych realizowanych we współczesnych państwach. Dla rynku pracy istotne jest, iż narzędzia ograniczające inflację wpływają w sposób mniej lub bardziej pośredni na ograniczanie chłonności gospodarek na pracę, przez co mogą w zasadniczy sposób determinować sytuację na rynku pracy, podnosząc stopę bezrobocia. Co prawda, we współczesnych gospodarkach nie potwierdza się bezwzględnie koncepcja wymienności inflacji i bezrobocia, ale brak tej wymienności nie zwalnia od dokonywania wyborów w ramach realizowanych polityk ekonomicznych.